Reality

Reality
Equality is still considered as a low-key affair,
but incurable optimists are building a castle in the air.

Speaking metaphorically,
what we have to do is to climb the Mount Everest, not to live in an ivory tower.
And the sun will not rise in the witching hour.

by Kaung Kin Ko (September 9, 2013)
(Adaption of my own Burmese poem)

က်ေနာ့္ရဲ႕ ခက္တယ္ ဆုိတဲ့ ျမန္မာကဗ်ာ (http://kaungkinko.blogspot.com/2009/10/blog-post_20.html) ထဲက ေနာက္ဆံုး အပုိဒ္ကို အဂၤလိပ္လို “ျပန္ေရး” ထားတာပါ။

ခက္တယ္ 
ဘယ္သူေတြ ဘယ္လိုစိတ္မွန္းနဲ႔
ေလကုိဖမ္းျပီး ဒန္းဆင္ဆင္
 ေရွ႕ကေတာင္ဟာ ဧဝရက္မွန္းနဲ႔
ညဥ့္နက္သန္းေခါင္မွာ ေနမထြက္မွန္း ..
သိေနေတာ့လည္း ခက္တယ္။
ေကာင္းကင္ကုိ (ေအာက္တိုဘာ ၂၀၊ ၂၀၀၉)

“ဘာသာျပန္တယ္” လို႔ မသံုးဘဲ ျပန္ေရးတယ္လို႔ သံုးထားတာက တိုက္ရုိက္ ဘာသာျပန္တာ မဟုတ္ဘဲ အဲဒီ့ အပုိဒ္ရဲ႕ theme နဲ႔ metaphor တခ်ိဳ႕ ျပန္ယူထားလို႔ပါ။

မူရင္းကဗ်ာမွာ “ေရွ႕ကေတာင္ဟာ ဧဝရက္မွန္းနဲ႔၊ ညဥ့္နက္သန္းေခါင္မွာ ေနမထြက္မွန္း” ဆိုတဲ့ အတြဲလိုက္ နေဘ ထည့္ေရးထားတာမို႔ ၊ အဂၤလိပ္လိုမွာလည္း rhyme ပါရင္ ေကာင္းမယ္ ဆိုျပီး ခံစားမိလို႔ ေနာက္ဆံုးစာလံုးေတြကုိ rhyme ပါေအာင္ ေရးထားတာပါ။ “affair” နဲ႔ “air” ၊ “tower” နဲ႔ “hour” ေပါ့။

ေလကိုဖမ္းျပီး ဒန္းဆင္တယ္ ဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စာ မရွိဘူး။ daydreaming လို႔လည္း ရုိးရုိးမသံုးခ်င္ဘူး။ ဒီေတာ့ ေလထဲမွာ ရဲတိုက္ေဆာက္ေနၾက တယ္ “building a castle in the air” လို႔ ေရးလိုက္ပါတယ္။ “air” နဲ႔ ကာရန္ယူခ်င္တာေရာ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ equality ဆိုတာ မရွိေသးတာေရာ ထည့္ခ်င္လို႔ အေပၚမွာ “Equality is still considered as a low-key affair” ဆိုတဲ့ စာေၾကာင္းကုိ အပုိထည့္လိုက္ပါတယ္။

ညဥ့္နက္သန္းေခါင္ကုိ ရုိးရုိး midnight လို႔ မသံုးဘဲ witch ေတြက်က္စားတဲ့ အခ်ိန္ (the witching hour) လို႔ သံုးလုိက္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ witch က female သေဘာကိုရည္ညႊန္းခ်င္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မေကာင္းဆုိးဝါးေတြ ကုိ ရည္ညႊန္းတာပါ။ ျမန္မာမွာလည္း မေကာင္းဆုိးဝါးေတြ က်က္စားေနတုန္းပဲ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ the witching hour ဆိုျပီးေတာ့ မေကာင္းဆုိးဝါးေတြ က်က္စားတဲ့ ညဥ့္နက္သန္းေခါင္အခ်ိန္မွာ ေနမထြက္ဘူး လို႔ ရည္ညႊန္းတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။

 ျပီးေတာ့ အဓိပၸါယ္ အံဝင္ခြင္က်လည္း ျဖစ္ေစမယ့္၊ ေရွ႕အပုိဒ္မွာ ေျပာထားတဲ့ (incurable optimists) ေတြနဲ႔ လုိက္ဖက္မယ့္၊ ေအာက္စာေၾကာင္း hour နဲ႔လည္း rhyme မိမယ့္ tower .... “ivory tower” ဆင္စြယ္ဘံုနန္း ဆုိတဲ့ဟာကုိလည္း က်ေနာ့္ ျမန္မာကဗ်ာမွာ မပါေပမဲ့ အပိုထည့္ထားပါတယ္။

ဘာသာစကားေတြရဲ႕ သေဘာသဘာဝ မတူေတာ့ ကဗ်ာေတြကို မ်ားေသာအားျဖင့္ တုိက္ရုိက္ ဘာသာမျပန္ခ်င္ဘူး။ တိုက္ရုိက္ဘာသာျပန္လို႔ မရတာလည္း မ်ားတယ္။ ျပန္လုိက္ရင္လည္း မူရင္းကေန အမ်ားၾကီး ဆံုးရွံႈးသြားေရာ။ ကာရန္ေတြ၊ ရစ္သမ္ေတြ ျပန္မပါေတာ့တာတင္ မဟုတ္ဘူး။ မူရင္း ဘာသာစကားမွာ ကြက္တိျဖစ္ေနေပမဲ့ ေနာက္ဘာသာစကားနဲ႔ အံမကိုက္ေတာ့တာေတြ၊ တင္စားမွႈေတြက ေနာက္ဘာသာစကားနဲ႔ အံမဝင္ေတာ့တာေတြ၊ မူရင္းဘာသာစကားရဲ႕ အသံုးအႏွႈန္းမ်ိဳး၊ တင္စားမွႈမ်ိဳး ေနာက္ဘာသာစကားမွာ မရွိတာေတြ စသည္ျဖင့္ အခက္အခဲေတြ အမ်ားၾကီးပဲ။ ကုိယ္ကုိယ္တိုင္ ေရးခဲ့တဲ့ ကဗ်ာဆိုရင္ တခုပိုလုပ္လုိ႔ ရတာက တိုက္ရုိက္ ဘာသာမျပန္ဘဲ မူရင္း ကုိယ့္ကဗ်ာကုိယ္ အေျခခံျပီး မူရင္း theme ေတြ metaphor ေတြနဲ႔ ကစားလို႔ ရတာေတာ့ ရွိတယ္။ တျခား ကဗ်ာဆရာ တေယာက္ ေရးထားတဲ့ဟာကို ဆုိရင္ေတာ့ တိုက္ရုိက္ ဘာသာျပန္မွပဲ ျဖစ္မွာေပါ့။ ကုိယ့္အာေဘာ္ေတြ ေလွ်ာက္ထည့္လို႔၊ အပုိေတြနဲ႔ ေလွ်ာက္ကြန္႔လို႔ မျဖစ္ဘူးေလ။

စကားစပ္မိလို႔ ေျပာရရင္...တခါတခါ တခ်ိဳ႕ေတြ လြဲေနတာ ရွိတယ္။ မူရင္းကုိ မဖတ္ဖူးဘဲ ျမန္မာ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြ ဖတ္ျပီးေတာ့ ျမန္မာလိုမွာ စာေခ်ာရံုနဲ႔ ဘာသာျပန္ေကာင္းတယ္တဲ့။ တကယ္က မူရင္းကို အကုန္အစင္ မဖတ္ဖူးဘဲ ဘာသာျပန္ ေကာင္းလိုက္တာလို႔ ေျပာလို႔ မရဘူး။ စာေခ်ာတာပဲ ရွိတာ။ မူရင္းထဲက ဘာေတြ ခ်န္ခဲ့လဲ၊ က်န္သြားလဲ၊ အဓိပၸါယ္ေတြ လြဲသြားေသးလား စသည္ျဖင့္ တိုက္ၾကည့္ျပီးမွ၊ ဘာသာစကား ႏွစ္ခုၾကားက မတူညီမွႈေတြ၊ အခက္အခဲေတြ၊ ခြက်မွႈ (ဂြက်မွႈ) ေတြမွာ ဘယ္လုိခ်ိန္ဆထားလဲ၊ ဘယ္လို ေျပျပစ္ေအာင္ အားထုတ္ထားလဲ၊ မူရင္းက ေျပာတာေတြ ဘယ္ေလာက္ထိ ဘာသာျပန္မွာ ျပန္ျပီးပါလာလဲ၊ ျမန္မာလိုမွာေရာ စာေခ်ာရဲ႕လား စသည္ျဖင့္ အဲဒါေတြ အကုန္ေလ့လာျပီးမွ အဲဒီ့ဘာသာျပန္ ေကာင္းမေကာင္း ဆံုးျဖတ္လုိ႔ ရမွာ။ က်ေနာ္ အခုလုပ္ထားတာကေတာ့ ဘာသာျပန္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ adaption ပါ။

စကားေျပကို ဘာသာျပန္ရင္ေတာ့ ကဗ်ာကုိ ျပန္ရသေလာက္ ခြမက်ဘူး။ ဘာသာစကားေတြရဲ႕ သဘာဝခ်င္း မတူၾကေပမဲ့ လိုအပ္ရင္ စကားေျပထဲမွာ မွတ္ခ်က္အေနနဲ႔ ထည့္ရွင္းျပလို႔ ရတာရယ္၊ ဒုတိယ ဘာသာစကားမွာ မရွိတဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးကုိ အက်ယ္ခ်ဲ႕ျပီး စကားလံုးအတြဲေတြနဲ႔ သံုးလုိက္လို႔ ရတာမ်ိဳးေတြ ရွိေတာ့ ေတာ္ေသးတယ္။ ကဗ်ာမွာက်ေတာ့ အဲလုိ ရွင္းျပေနရရင္ ကဗ်ာပ်က္ျပီေပါ့။ ပြေယာင္းေယာင္း ျဖစ္ကုန္မယ္။ စကားေျပမွာက အဓိပၸါယ္ ကုိပဲ အဓိက ျပန္ၾကရတာ မ်ားတယ္။ ကဗ်ာကို ဘာသာျပန္တာမွာက် (မ်ားေသာအားျဖင့္) အဓိပၸါယ္အျပင္ မူရင္းကဗ်ာရဲ႕ တျခားအလွအပေတြ၊ ဂုဏ္သတၱိေတြကုိပါ ျပန္ပါေအာင္ အားထုတ္ရတာဆုိေတာ့ မလြယ္လွဘူး။ ဘာသာျပန္လုိ႔ ရသည့္တိုင္ေအာင္ (မ်ားေသာအားျဖင့္) မူရင္းကေန အမ်ားၾကီး ဆံုးရွံဳးသြားေရာ။

ေကာင္းကင္ကုိ (စက္တင္ဘာ ၉၊ ၂၀၁၃)