ပံုမပ်က္ေသးတဲ့ အစြယ္

ေၾကးနီေတာင္မွာေတာ့
ေသြးအနီေရာင္ေတြ စြန္းခဲ့။

အခုလည္း
လိုင္ဇာမွာ
ကြိဳင္ရွာ ေနျပန္ပါျပီ။
(ေကာင္းကင္ကုိ)

ပဋိပကၡ (၂)

သင္ခန္းစာ တခ်ိဳ႕ ပါတဲ့… 

ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ေက်ာ္ေတြက

ေကာလဟလေတြ 

ေျပာရ ကာရ နဲ႔

ေမာၾက နာၾက။

ေကာင္းကင္ကုိ

ဆိုင္နဲ႔ ဘာသာေရး

ဒီေန႔ ဘုန္းၾကီးတပါး လြတ္လပ္ေရးေန႔ကုိ ရည္ရြယ္တာ ဆိုျပီး ေရးတာေလး တခု ဖတ္လိုက္ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ပုဂၢိဳလ္ကုိ ဦးတည္ မေျပာဘဲ ကုိယ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းကိုသာ ေရးမွာ မို႔လို႔ link မေပးေတာ့ဘူး။

သူေရးထားတာက “ဦးဇင္း အခုေနတဲ့ သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွာလည္း ၀ံသာႏုရကိၡတစိတ္ဓာတ္ရွိၾကတဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္လွည့္လည္ၿပီး မိမိတုိ႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ဘာသာျခားမ်ားဆုိင္ကေန ေစ်းမ၀ယ္ရန္ တုိက္တြန္းႏိႈးေဆာ္တာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ လူအမ်ားေျပာေနတဲ့ ဝံသာႏုရကၡိတစိတ္ဓာတ္ဆုိတာ ဘယ္လုိဟာကုိေျပာတာလဲလုိ႔ ေသခ်ာက်နစြာ မသိေသးသူမ်ား ယခုေလာက္ဆုိ သိျမင္ေလာက္ၿပီ ထင္တာမုိ႔ ဝံသာႏုရကၡိတစိတ္ဓာတ္ပုိင္မ်ားအတြက္ လြတ္လပ္ေရးေန႔တြင္ ဦးဇင္းတက္သိသေလာက္ေလးနဲ႔ ဂုဏ္ျပဳေဆာင္းပါး ေရးေပးျခင္းကုိ ဒီမွ်နဲ႔ပဲ ရပ္နားလုိက္ပါေပတယ္။” တဲ့။ စာထဲမွာ ဘုရားမွာ ဝံသာႏုရကၡိတစိတ္ရွိတယ္ ဆိုတာကုိေရာ၊ ေနာက္ျပီး မင္းကြန္း ဆရာေတာ္ၾကီးကုိပါ ဆြဲထည့္ ထားပါေသးတယ္။

ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာအရ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ခြဲထြက္မွာ ေၾကာက္တယ္ ဆိုတဲ့သူေတြ မ်ားတယ္။ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာ အရက်ေတာ့ အဲလိုလူေတြကပဲ စိတ္ဝမ္းမကြဲကြဲေအာင္ လုပ္ေနၾကတာပါလား။ သူတို႔ေနတဲ့ နယ္ေျမကုိေတာ့ ယူခ်င္တယ္၊ အဲ…လူေတြကိုက်ေတာ့ ဘာသာေတြ ျခားေနတဲ့အတြက္ ခြဲျခားဆက္ဆံမယ္ဆိုရင္ ….နယ္ေျမအရ အပိုင္းပုိင္း မကြဲေပမဲ့ စိတ္ဓါတ္အရေတာ့ ႏုိင္ငံဟာ သံုးျခမ္း၊ ေလးျခမ္း မက ကြဲသြားမွာပဲ။ အဲလို ခြဲျခားရာကေန ၾကာလာတဲ့အခါ တခုခု အေရးၾကံဳတဲ့အခါ ဒီလို communities ေတြက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွႈ မလုပ္ရံုမက အခ်င္းခ်င္း ကန္႔လန္႔ကန္႔လန္႔နဲ႔ ကိစၥတုိင္းမွာ လုပ္လာၾကလိမ့္မယ္။ ထိပ္တိုက္ေတြ႕လာ ၾကေတာ့မယ္။ နယ္ေျမကြဲတာကမွ ႏုိင္ငံျပိဳကြဲတာ မဟုတ္ပါ။ အခ်င္းခ်င္း ထိပ္တိုက္ေတြ႕ေနတာ၊ ကန္႔လန္႔ကန္႔လန္႔ လုပ္ေနျပီး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေနတာ၊ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွႈေတြ မရွိတာေတြလည္း ႏုိင္ငံကြဲေနတဲ့ သေဘာပဲ။ အဲလိုဆုိရင္ ဘယ္လိုမွ ျငိမ္းခ်မ္းႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါ။ တျခား ဘာသာဝင္ေတြလည္း ထုိနည္းတူပဲ ခြဲျခားခြဲျခား မလုပ္သင့္ပါ။

နယ္ေျမကြဲတာကမွ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း လမ္းခြဲသြားတာဆိုရင္ သူတို႔လည္း သူတို႔ႏုိင္ငံမွာ ေအးေအးေဆးေဆး၊ ကုိယ္လည္း ကုိယ့္ႏုိင္ငံမွာ ေအးေအးေဆးေဆး ေနလိုိ႔ရဦးမယ္။ နယ္ေျမအရ ျပိဳကြဲတာ မဟုတ္ဘဲ၊ စစ္တပ္ျခင္း တိုက္ရံုေလာက္သာ မဟုတ္ဘဲ၊ လူေနမွႈ ဘဝထဲမွာပါ စိတ္ဝမ္းကြဲ၊ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ေနၾကမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့ ႏုိင္ငံ၊ လံုျခံဳတဲ့ ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါ။

ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘာသာေရးအရ ၾကည့္ရင္ ငါစြဲေတာင္ မထားရဘူးလို႔ ဆုိတယ္။ ဘာသာစြဲ၊ လူမ်ိဳးစြဲေတြ၊ အေရျပားအသားအေရာင္ေတြေပၚ မူတည္ျပီး ခြဲျခားဖို႔ဆုိ ေဝးေရာေပါ့။ ခက္တာက သာသနာေစာင့္မယ္ ဆိုသူ တခ်ိဳ႕ကပဲ ကုိယ့္ဘာသာနဲ႔ မဆီေလ်ာ္တဲ့၊ ျပဒါးတလမ္း သံတလမ္းျဖစ္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြကို ဗုဒၶဘာသာေခါင္းစဥ္ေအာက္ကေန ေလွ်ာက္ေရးေနၾကတာက ခက္တယ္။

ဟုိးတေလာက ဖတ္ဖူးတဲ့ အထဲက အဆိုးဆံုး တခုကေတာ့ ေကာသလမင္းရဲ႕ အိပ္မက္ ၁၆ ခ်က္ကို ျမတ္စြာဘုရားက အဓိပၸါယ္ဖြင့္ေပးတယ္ ဆိုတဲ့ဟာကုိ လိုရာဆြဲျပီး ဘာသာျပန္ၾကတာပါပဲ။ (အေပၚမွာ ေျပာခဲ့တဲ့ ဘုန္းၾကီး ေရးတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တျခားလူ တေယာက္ေရးထားတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အဲလို သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ထားတာကေတာ့ လူေတြေရာ၊ ဘုန္းၾကီးပါ အမ်ားၾကီး ေတြ႕ဖူးတယ္။) က်မ္းေတြ အရ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ျမတ္စြာဘုရားဆုိတာ အမ်ိဳး၊ဇာတ္ ခြဲျခားတာေတြကို တိုက္ဖ်က္ခဲ့တဲ့ ဘုရားပါ။ ငါစြဲကအစ ေဖ်ာက္ဖ်က္ႏုိင္တဲ့ ဘုရားက အဲလိုဟာေတြကို တိုက္ဖ်က္ခဲ့မယ္ ဆုိတာကလည္း သဘာဝ က်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူတေယာက္က ျမန္မာမ တခ်ိဳ႕ အျဖဴေတြ၊ ကပၸလီေတြနဲ႔ ယူတဲ့ပံုကုိ (ခြင့္ေတာင္းျခင္း မရွိဘဲ) တင္ရင္းနဲ႔ ေကာသလမင္း အိပ္မက္ ၁၆ ခ်က္ထဲက အတိုင္း ျဖစ္လာျပီ ဆုိျပီး…..[ေနာင္အခါ အမ်ိဳးျမတ္သူေတြ ဆင္းရဲလိမ့္မယ္။ အသက္ေမြးျမဴ လြယ္ကူဖုိ႔ အမ်ိဳးယုတ္သူေတြနဲ႔ လက္ထပ္ၾကလိမ့္မယ္ ]…. ဆိုတဲ့အတိုင္း ျဖစ္လာျပီ ဆိုျပီး ေရးၾကေတာ့ ဘုရားကပဲ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားတဲ့သူ လိုလို ျဖစ္ကုန္ေရာ။ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ ခြဲျခားခ်င္ရင္လည္း ဘုရားေတာ့ ဆြဲမထည့္နဲ႔ၾကေပါ့။

ဒီက တခ်ိဳ႕လူေတြခြဲျခားပံုကလည္း African ႏြယ္ဝင္ေတာင္မွ အိုဗားမား ဆိုရင္ တမ်ိဳး၊ သာမန္လူ ဆုိရင္ တမ်ိဳး ထပ္ခြဲေသးတယ္။

ဘယ္ဘာသာမဆို ကုိယ္နဲ႔မတူတဲ့ ဘာသာဝင္ေတြ၊ ဘာသာမဲ့ေတြကို ခြဲျခားခြဲျခား လုပ္ၾကမယ္ ဆုိရင္၊ ပုိဆုိးတာကေတာ့ အဲလို ခြဲျခားဖို႔ စည္းရံုးၾကမယ္ ဆုိရင္ ျပႆနာေတြက ျဖစ္ေနမွာပါပဲ။ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ တခ်ိဳ႕နဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေျပာရရင္လည္း…..အစားအေသာက္ေၾကာင့္ ေရွာင္တာကေတာ့ နားလည္ပါတယ္။ ေနရာတကာမွာ ဘာသာတူသူ ဆိုင္ကပဲ ဝယ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့… ႏုိင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း အဲလိုခြဲျခားတာေတြက လူ႔အဖြဲ႕အစည္းကုိေရာ အားလံုးကုိပါ ထိခုိက္ေစႏုိင္တယ္ ဆိုတာကို သတိျပဳဖုိ႔ လိုပါတယ္။ (မတိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အားလံုး အယူသည္းလို႔ လို႔ မဆိုလိုေပမဲ့) အယူသည္းလြန္းၾကတဲ့ နုိင္ငံေတြ ကမၻာမွာ မတိုးတက္ဘူး ဆိုတာကလည္း လက္ေတြ႕ပဲေလ။

ဘာသာေရး အရတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ လူမ်ိဳးေရး အရလည္း ခြဲျခားမွႈ မျပဳသင့္ပါဘူး။ လက္ပန္းေတာင္းမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံက ကုမၸဏီက ဒီမွာလာျပီး အျမတ္ထုတ္ရံုနဲ႔ ဒီက တရုတ္ဆိုင္ေတြကုိ သပိတ္ေမွာက္ရမယ္ ဆိုတာေတြကလည္း ...အဲဒီ့ ကုမၸဏီနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသား တရုတ္ေတြ ဘယ္လိုမွ ဆက္စပ္ေနတာ မဟုတ္လို႔ ေကာင္းတဲ့ တု႔ံျပန္မွႈ မဟုတ္ပါ။ ႏုိင္ငံသားအခ်င္းခ်င္း ခြဲျခားမွႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆို စည္းရံုးခြင့္ ရွိတယ္ ဆိုေပမဲ့ လူမ်ိဳးေရးအရ၊ ဘာသာေရးအရ ခြဲျခား ဆက္ဆံဖုိ႔ စည္းရံုးတာမ်ိဳးကေတာ့ တိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ျပစ္မွႈ ေျမာက္ပါတယ္။

ေကာင္းကင္ကုိ (4 January 2013)

Facebook မွာ တင္ခဲ့ျပီးသား Note ကုိ blog မွာ ျပန္တင္တာပါ။

စဥ္းစားဖို႔ မလိုေသာ… ‘ဘက္’

“မင္း အဲဒီ့ဘက္ကလူပဲ ျဖစ္ရမယ္”

အဲဒီလို ေျပာလိုက္တဲ့ စကားကုိယ္၌မွာ စြပ္စြဲသူဟာ မမွ်တဘူးဆိုတာကို ျပေနတယ္။ အဲဒီ့လိုေျပာျခင္းက “ငါတုိ႔က ဒီဘက္က မို႔လို႔ ဒီစကားေျပာတယ္။ မင္းတို႔က ငါတို႔နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ စကားေတြေျပာလာေတာ့ အဲဒီ့ဘက္က ပဲ ျဖစ္ရမယ္” ဆုိျပီး သူတို႔တယူသန္တိုင္း သူမ်ားလည္း တယူသန္ရမယ္ဆိုတဲ့ အျမင္နဲ႔ သူတို႔စိတ္နဲ႔ သူမ်ားကုိလိုက္ႏွိဳင္းေနတာကုိ ေဖာ္ျပေနတယ္။ အဲလိုလူေတြဟာ... ဒီစကားေျပာရင္ ဒီဘက္က၊ ဟုိစကားေျပာရင္ ဟုိဘက္ကပဲ ျဖစ္ရမယ္လို႔ အျမဲတမ္းၾကီး တရားေသ စြဲထားပံုရတယ္။ အဲလို လူေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္၊ တဘက္သား ေျပာလာတဲ့ စကားမွ်တမွႈ ရွိမရွိ ဆိုတာကုိ စဥ္းစားႏုိင္စြမ္း မရွိသူေတြျဖစ္တယ္။ တျခားသူ ေျပာတဲ့စကားရဲ႕ အႏွစ္သာရကို လ်စ္လ်ဴရွႈကာ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ဆိုတဲ့ ဘက္ေတြကို စစဥ္းစားျပီး အဲဒီ့လို အျမဲတမ္း (အေထာက္အထား မရွိဘဲ) စြပ္စြဲေလ့ရွိသူဟာ သူကုိယ္တိုင္အတြက္ေတာ့ “ငါဒီဘက္ကမို႔လို႔ ဒီစကားေျပာရတယ္” ဆိုတဲ့သေဘာကို ဝန္ခံလိုက္တာနဲ႔ အတူတူပဲ။

မွ်တမွႈကို လ်စ္လ်ဴရွႈျပီး အဲလို ဘက္ကိုစစဥ္းစားတဲ့သူ၊ ကုိယ့္ဘက္ကုိယ္ယက္တဲ့သူေတြ မ်ားတယ္ဆိုတာကလည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘက္ကိုအေျခခံျပီး ေျပာလာတဲ့ သူတေယာက္၊ မမွ်တဘဲ ကိုယ့္ဘက္ကုိယ္ယက္ျပီး ေျပာလာတဲ့လူတေယာက္ကုိ က်ေနာ္ရင္ဆိုင္ရရင္ သူ တကယ္ ဘက္လိုက္ျပီး ေျပာတာ ျဖစ္ေနဦးေတာ့။ မင္းဘယ္ဘက္က မုိ႔လို႔ ဒီလိုစကားမ်ိဳးေျပာတာလို႔ (ကုိယ္လည္းမသိဘဲ) ရမး္သမ္းစြပ္စြဲတာမ်ိဳး လုပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ့လူက သူနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ သူ႔အုပ္စုဘက္မွာ ရပ္တည္ျပီး ေျပာေနတယ္ ဆိုရင္ေတာင္ အဲလိုေျပာလာတဲ့ စကား မွ်တမွႈ ရွိမရွိကုိပဲ စဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာေပးရရင္ မွန္ကန္မယ္ ဆိုရင္ ျမန္မာေတြလည္း ျမန္မာဘက္က၊ ကခ်င္ဆိုလည္း ကခ်င္ဘက္က၊ ကုလားဆိုလည္း ကုလားဘက္က၊ တရုတ္ဆိုလည္း တရုတ္ဘက္က၊ ဆရာဝန္ဆုိရင္လည္း ဆရာဝန္ဘက္က ၊ သတင္းေထာက္ ဆိုရင္လည္း သတင္းေထာက္ ဘက္က ရပ္တည္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ အဂၤလိပ္ေတြ ဂ်ပန္ေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ မတရားလုပ္လာခဲ့စဥ္က နယ္ခ်ဲ႕ခဲ့စဥ္က ျမန္မာေတြ ျမန္မာဘက္က ရပ္တည္ခဲ့တာဟာ မွန္ကန္ေနတာပဲ။ (ျမန္မာျမန္မာခ်င္း ဝင္ရပ္လို႔ မဟုတ္ပါ။ မွန္ကန္တဲ့ ဘက္က ရပ္တည္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာဘက္ကပဲ ရပ္ရမယ္ ဆိုတာ မမွ်တသလိုပဲ ျမန္မာျဖစ္လို႔ ျမန္မာဘက္က မရပ္ရဘူး၊ရပ္ရင္ ဘက္လိုက္တာ ဆိုတာလည္း မွားယြင္းပါတယ္။) ဆရာဝန္တေယာက္ ဆိုပါစုိ႔။ တျခားဆရာဝန္ တစု ျပႆနာ ျဖစ္ေနတဲ့ အခါမွာ အဲဒီ့ဆရာဝန္ေတြ မွန္ေနရင္ နစ္နာေနရင္ အဲဒီ့ဆရာဝန္ေတြဘက္က ဝင္ျပီး ရပ္တည္ေပးတာဟာ ဘက္လိုက္တာ မဟုတ္ပါ။ အဲလိုပဲ အဲဒီ့ဆရာဝန္ေတြက လြန္ေနတာ၊ ျပႆနာ ရွာတာျဖစ္ေနရင္ ဆရာဝန္ျဖစ္လ်က္နဲ႔ ဆရာဝန္ေတြဘက္က ရပ္တည္မေပးဘဲ တျခားဘက္ကေန ရပ္တည္ေပးရမွာပါ။ တကယ္ေတာ့ ဘယ္သူျဖစ္လို႔ ဘယ္စကားေျပာတယ္ ဆုိတာေတြ၊ “ဘက္” ဆိုတာေတြကုိ စစဥ္းစားကတည္းက လမ္းေၾကာင္းက လြဲေနျပီ။ ေျပာတဲ့စကား မွန္မမွန္ သင့္မသင့္ကို အာရံုမရွိေတာ့ပဲ ပုဂၢိဳလ္ေရးေတြ ဘယ္သူမုိ႔လို႔ ဘာေျပာတယ္ ဆိုတဲ့ အစြဲေတြ ပါေနျပီ။

တကယ္ျဖစ္ရမွာ ေျပာတဲ့စကားမွန္မမွန္ ယုတၱိရွိမရွိ မွ်တမွႈ ရွိမရွိကုိပဲ စဥ္းစားျပီး မမွ်တရင္ အက်ိဳးသင့္အေၾကာင္းသင့္ ေခ်ပရမွာ။
ေကာင္းကင္ကုိ 
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ရက္ေန႔က Facebook မွာ ေရးခဲ့တဲ့ Note ကို blog မွာ ျပန္တင္တာပါ။

(ကမၻာပ်က္မပ်က္ႏွင့္ ဘာသာေရး) (အလံုးစံုသိေသာ God ႏွင့္ အရာရာစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ျခင္း တြဲျပီးရွိႏုိင္ မရွိႏုိင္) (အလံုးစံုၾကိဳတင္သိေသာဥာဏ္ႏွင့္ free will တြဲျပီးရွိႏုိင္ မရွိႏုိင္)

(ၾကိဳတင္သတိေပးလိုတာက ဒီပုိ႔စ္မွာ ဘာသာေရးေတြရဲ႕ ေရွ႕ေနာက္ညီမွႈ မညီမွႈကုိ ဆန္းစစ္တာေတြ ပါဝင္မွာျဖစ္တာကုိ သတိေပးလိုပါတယ္။)
(၁) တျခားႏုိင္ငံေတြမွာေတာ့ အေသအခ်ာမသိ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံမွာေတာ့ ကမၻာပ်က္မပ်က္ကုိ NASA ရဲ႕ webstie မ်ိဳး သြားၾကည့္ၾကတာထက္ ဘာသာေရးရွႈေထာင့္ကေန ၾကည့္ျပီး ေတြးၾကတာ မ်ားပါတယ္။ အဲဒီ့လိုေတြးတဲ့ ေနရာမွာ တကယ္လည္း ကမၻာက ပ်က္စရာ မရွိေသးတာေၾကာင့္ ဘာသာေရးရွႈေထာင့္ကေန ထြက္လာတဲ့ result ေတြကေတာ့ မွန္ေနမွာပဲ။

(၂) ကြန္မန္႔တခုကို ဖတ္ျပီး ျပဳးမိတယ္။ စကားလံုးအတိအက် မမွတ္မိေပမဲ့ ကမၻာပ်က္မပ်က္ကို ဗုဒၶက အသိဆံုးတဲ့။ ဗုဒၶသာလွ်င္ ကမၻာၾကီးရဲ႕ အေစာဆံုး၊ အကုန္အသိဆံုး သိပၸံပညာရွင္ၾကီးတဲ့။ NASA ဆိုတာက Junior ေလးတဲ့။ (ဒီေနရာမွာ တခု စဥ္းစားမိတာက ဘာသာေရးေတြ အသီးသီးကသာ သိပၸံနည္းက် ဘာသာေရး ဆုိျပီး ဘာလုိ႔ သိပၸံကို အေလးထားျပီး ဂုဏ္ယူေနၾကတာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ သိပၸံရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမွႈ ေထာက္ခံမွႈ ကုိ ဘာသာဝင္ေတြက အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနရတာလဲ။ သိပၸံကေတာ့ ရွင္းတယ္။ ဗုဒၶနည္းက် သိပၸံတို႔၊ ခရစ္ယာန္ နည္းက်သိပၸံတုိ႔၊ အစၥလာမ္နည္းက် သိပၸံတုိ႔ ဆုိတာေတြ မရွိဘူး။ ဘယ္ဘာသာေရးရဲ႕ နာမည္ကုိမွ ယူသံုးေနဖုိ႔ မလိုပါ) ျပီးေတာ့ ခုနက Comment ရွင္ ဆက္ေျပာထားတာက ေနာက္ဘုရားပြင့္ျပီးမွ ကမၻာပ်က္မယ္ တဲ့။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ က်ေနာ္ ဝတၳဳတပုဒ္ထဲမွာ ထည့္ေရးထားတာေလးကုိပဲ ျပန္ေကာ္ပီလုပ္ျပခ်င္ပါတယ္။ “ကမၻာမပ်က္ခင္မွာ ပြင့္မယ့္ ဘုရားေတြ အေၾကာင္း က်မ္းျပဳသူေတြ ေရးတာကုိလည္း ေတြးၾကည့္တယ္။ ယာဥ္ရထားေတြက ဆင္မင္း ၇,၀၀၀၊ ျမင္း ၁,၀၀၀ နဲ႔ ေမာင္းႏွင္မယ့္ ရာထားယာဥ္ေတာ္ ခုနစ္ရာတဲ့။

ပေဒသရာဇ္ေခတ္ရဲ႕ အေကာင္းဆံုးယာဥ္ေတြကို ၾကည့္ျပီး ေရးလိုက္တာျဖစ္ရမယ္။ တကယ္ဆို ကမၻာမပ်က္ခင္မို႔ ေခတ္မီယာဥ္ေတြပဲ ျဖစ္သင့္တာေပါ့။ ကမၻာမပ်က္ခင္မွာကုိပဲ လူေတြက ဟုိးေက်ာက္ေခတ္ကေန evolution နဲ႔ ျပန္စရမယ္ဆိုရင္ေတာ့လည္း မသိဘူးေပါ့”

အဲဒီ့လိုပဲ အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္ စနစ္ကလည္း ေရွးေခတ္က အမတ္ေတြနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မယ့္ ပေဒသ႐ာဇ္စနစ္၊ စၾကဝေတးမင္း ဆိုတာကလည္း တကမၻာလံုးကို ပုိင္ဆုိင္ဖုိ႔ မဆိုထားနဲ႔ အဲဒီ့ေခတ္က သူတို႔သိသေလာက္ မဇၥ်ိမ ေဒသေလး၊ အိႏၵိယ ကြက္ကြက္ကေလးကို ေျပာတာမ်ိဳးျဖစ္ေနတယ္။” ဒီေတာ့ ယုတၱိမရွိဘူးပဲ ဆုိရမွာေပါ့။ ဒီေနရာမွာ တခ်ိဳ႕က ေစာဒက တက္ႏုိင္တယ္။ တျခားလူေတြ ေလွ်ာက္ေရာထားတာေတြလည္း ပါတယ္လုိ႔။ ဒါဆိုရင္ ဒီပိဋကတ္ေတြထဲက ဒီပံုျပင္တပုဒ္ထဲမွာပဲ ပါတာခ်င္း အတူတူ ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့ ဘုရားပြင့္မယ္ ဆိုတာက်ေတာ့ ဘုရားေဟာလို႔ လက္ခံႏုိင္ျပီး ခုနကလိုဟာေတြက်ေတာ့ ေရွးကတျခားလူေတြ ေလွ်ာက္ထည့္ထားတာလို႔ ဘယ္လိုအေထာက္အထားနဲ႔ ေျပာနုိင္ရတာလဲ? တကယ္က အကုန္လံုး တျခားလူေတြ အဆက္ဆက္ ေလွ်ာက္ေရးထားတာ ျဖစ္ႏုိင္သလို ႏွစ္ခုလံုး ဘုရားေဟာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ႏုိင္တာပဲ။ ဒီေတာ့ ကုိယ္လက္ခံခ်င္တဲ့ အပိုင္းမွ ဘုရားေဟာ ဆိုျပီးေတာ့ လက္ခံျပီးေတာ့ မလက္ခံခ်င္တဲ့ အပိုင္းမွ ဘုရားေဟာ မဟုတ္ဘူးလို႔ (ဘာအေထာက္အထားမွ မပါဘဲ) ေျပာျခင္းကေရာ တရားနည္းလမ္းက်ပါသလား?

ကုိသိန္းျမင့္ဝင္းဆိုတဲ့ မိတ္ေဆြတေယာက္ ေရးဖူးသလို…. လူ႔သဘာဝအတိုင္း ကုိယ္လိုခ်င္တဲ့အခ်က္ကေလးကုိ ၾကိဳတင္ ေရြး၊ မလိုခ်င္တဲ့ အပိုင္းကုိ ပယ္ျပီးတဲ့အခါမွ….ကုိယ္ေရြးထားတာနဲ႔ ပယ္ထားတာကို အေထာက္အကူျပဳမယ့္ ဆင္ေျခဆင္လက္ေတြ လိုက္ရွာေနျခင္းနဲ႔ အတူတူပါပဲ။

ဒီေန႔လိုေခတ္မွာ လူအမ်ားၾကီး လက္ခံႏုိင္မယ့္ ဘုရားအသစ္ေတြ၊ တမန္ေတာ္အသစ္ေတြ မေပၚေတာ့တာကလည္း အေၾကာင္းရွိပါတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္မွာက အရာရာကို ဆန္းစစ္မယ့္ သူေတြရယ္၊ စမ္းသပ္စစ္ေဆးမယ့္ မီဒီယာေတြရယ္ေၾကာင့္ ဘယ္သူမဆို perfect မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ ထင္းထင္းၾကီး ေပၚလာမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ အင္မတန္ ဥာဏ္ပညာၾကီးသူ ေပၚလာရင္ေတာင္ ဘုရားေတာ့ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ခုေခတ္ သိပၸံပညာရွင္ေတြ ေတြ႕ရွိသမွ်က ဗုဒၶဘာသာထဲမွာ ပါျပီးသားေတြခ်ည္းပဲ။ သူတို႔ကေတာင္ အကုန္မသိေသးဘူးလို႔ ယံုၾကည္သူမ်ားနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီးေတာ့ ေျပာရရင္ ေက်ာ္စြာလင္း ေျပာဖူးတာကို သတိရပါတယ္။ အဲလိုသာဆိုရင္ ကမၻာေပၚမွာ ရွိတဲ့ တကၠသိုလ္ၾကီးေတြ ပိတ္လိုက္ျပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္က ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြမွာ စာလာသင္ၾကရံုပဲတဲ့။

တကယ္ေတြးၾကည့္ေတာ့လည္း ဟုတ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ဘာသာေရးမို႔ ကုိယ္ပုိေတြးမိတတ္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ တကယ္က ဗုဒၥစာေပထဲမွာပါတဲ့ အနႏၱ စၾကဝဠာ ဆိုတာနဲ႔ ဒီေန႔ေခတ္ သိပၸံက စၾကဝဠာ ဆိုတာက တူတာမဟုတ္ပါ။ စာေပထဲမွာ ပါတဲ့ အနႏၱ စၾကဝဠာ ဆိုတာက တကယ္ေတာ့ ျမင့္မိုရ္ေတာင္လို ဟာေတြကို အေျခခံထားတဲ့ စၾကဝဠာပါ။ သိပၸံက infinite universe ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွႈန္းကုိ ျမန္မာလိုမွာ အဲဒီ့ အနႏၱ စၾကဝဠာ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွႈန္းနဲ႔ စကားလံုး ဖလွယ္ျပီး သံုးလိုက္ေတာ့ ကာလ ေရြ႕လ်ားလာတဲ့အခါ ဗုဒၶစာေပထဲမွာ ပါခဲ့တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕ ဆြဲေျပာၾက၊ တခ်ိဳ႕က ထင္လာၾကတာပါ။ သိပၸံက ေတြ႕ျပီးမွ ျဖစ္လာတဲ့ ဟာေတြပါ။

နဂိုတုန္းက လေပၚလူမေရာက္နုိင္လို႔ အမ်ားစုက ထင္ခဲ့ၾကတာ မဟုတ္လား။ ေရွးစာေပထဲမွာ အနႏၱ စၾကဝဠာ မေျပာနဲ႔ ၊ လကုိေတာင္ ေကာင္းေကာင္းရွင္းျပႏုိင္တာမွ မဟုတ္တာ။ အဲလိုပဲ အဏုျမဴ ဆုိတဲ့ စကားလံုးကို nucleus ဆုိတာ ေတြ႕လာျပီးမွ စကားလံုးဖလွယ္ၾက ဘာသာျပန္လုိက္ၾကေတာ့ က်မ္းစာထဲမွာ ပါဖူးသလိုလို ျဖစ္သြားတာေပါ့။ တကယ္က အေသးစိတ္ ဘာမွ မပါတဲ့အတြက္ တူတယ္လို႔ ေျပာစရာ လံုးဝ အေၾကာင္းမရွိပါ။

တကယ္ေတာ့လည္း ဘာသာေရးဆိုတာ စိတ္ျငိမ္းခ်မ္းေအာင္ အေထာက္အကူ ျပဳတဲ့ အလုပ္ပါပဲ။ သိပၸံကုိ မသိျခင္းကလည္း ဘာသာေရးရဲ႕ အျပစ္ မဟုတ္ပါ။

(၃) အလံုးစံု သိႏုိင္တယ္ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေနာက္ တဆင့္ တက္စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ ဒီတခါ ထာဝရ ဘုရားသခင္ကို ယံုၾကည္တဲ့ ဘာသာေတြကေန စျပီး ေျပာၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ ထာဝရ ဘုရားသခင္က အရာရာကုိ စြမ္းတယ္၊ လုပ္ေပးႏုိင္တယ္ ဆိုျပီး God’s omnipotence လို႔ ေျပာၾကေလ့ ရွိတယ္။ စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ သူက အရာရာကို ဇာတ္ကြက္ခ်ျပီး ၾကိဳတင္ ဖန္ဆင္းထားတယ္ ဆုိတာ ဟုတ္ေနတယ္ပဲ ဆိုပါစုိ႔။ သူက အကြက္ခ်တဲ့သူဆိုေတာ့ ဘယ္သူဘာျဖစ္မယ္၊ ဘယ္သူဘယ္ေန႔ေသမယ္ ဆိုတာ ၾကိဳသိနုိင္မယ္ ဆိုပါေတာ့။ ၾကိဳအကြက္ခ်ထားမွ ၾကိဳသိႏုိင္မယ္ေလ။ ဒါဆိုရင္ God ဟာ သူသိထားတဲ့၊ သူျပဌာန္းထားတဲ့ ဘယ္သူဘာျဖစ္ ဆိုတာကို ေျပာင္းႏုိင္ပါဦးေတာ့မလား? ဒါဆိုရင္ God ဟာ ဘယ္သူဘယ္ေန႔မွာ အမိန္႔ေတာ္ခံယူ၊ ဘယ္သူဘယ္ေန႔မွာ ေသ၊ ဘယ္သူဘယ္ေန႔မွာ လက္ထပ္ ဆိုတာၾကီးကို ေျပာင္းေပးဖို႔ မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ သူ႔ကုိ ယံုၾကည္လာျပီး ဆုေတာင္းလာသူကုိ သူကိုယ္တိုင္ ေရးခဲ့တဲ့ နဂိုဇာတ္လမ္းကေန ေသြဖည္ျပီး ပိုေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးလို႔ မရေတာ့ဘူး။ လုပ္ေပးလိုက္ရင္ သူၾကိဳသိတယ္ဆိုတာက တလြဲၾကီး ျဖစ္သြားျပီေလ။ သူၾကိဳသိသြားျခင္းက မမွန္ေတာ့ဘူး။ ဒီေတာ့ God ဟာ အရာရာကို ၾကိဳသိေနတယ္ဆုိရင္ အရာရာကုိ မစြမ္းေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုိဆိုရင္ God က အရာရာကိုစြမ္းတယ္လို႔ ယူဆလိုက္ရင္ေကာ….ဒါဆိုရင္ သူ႔ကုိဆုေတာင္းလာသူေတြရဲ႕ ဆႏၵကုိ ျဖည့္ေပးဖုိ႔ အတြက္ သူၾကိဳေရးခဲ့တဲ့ ဇာတ္လမ္းကို ေျပာင္းေပးႏုိင္စြမ္း ရွိရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ God ဟာ အနာဂတ္ကို ၾကိဳသိႏုိင္စြမ္း ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါဆိုရင္ God မတတ္ႏုိင္တာ ရွိကုိရွိရမယ္ ဆုိတာ ေသခ်ာေနပါျပီ။ ဒီေတာ့ All-knowing God နဲ႔ အရာရာကုိ စြမ္းႏုိင္ျခင္းဟာ တြဲျပီး မရွိႏုိင္ပါ။ ႏွစ္ခုလံုးရွိေနတယ္ ဆိုရင္ ေရွ႕ေနာက္မညီဘူးလို႔ပဲ ေျပာရမွာပါ။ (တကယ္ဆုိရင္ေတာ့ logic အရ အဲဒီ့ႏွစ္မ်ိဳးလံုး တြဲျပီး ရွိဖို႔ မေျပာနဲ႔ တမ်ိဳးမွ မရွိနုိင္ဘူးဆုိတာေတာင္ ထင္ရွားသြားပါျပီ။)

(၄) ဗုဒၶဘာသာဘက္ကုိ လွည့္ျပီး စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္။ ဗုဒၶက အေၾကာင္းေၾကာင့္ အက်ိဳး ျဖစ္ရတယ္ ၊ လုပ္မွ ရတယ္ ဆိုတာကို အေလးေပးတယ္လို႔ က်မ္းေတြက ဆုိၾကတယ္။ ဒါဆိုရင္ အေၾကာင္းတရားကိုေတာင္ မလုပ္ရေသးခင္မွာ အက်ိဳးတရားကို ေဟာတယ္ဆိုတာ သဘာဝ က်ရဲ႕လား။ က်ေနာ့္ တျခား ဝတၳဳတိုထဲကပဲ ေကာက္ႏုတ္ျပပါမယ္။ “ဗ်ာဒိတ္ေတြကိုပဲၾကည့္။ မီးနဲ႔ ၇ ၾကိမ္၊ ျပီးရင္ ေရနဲ႔ ၁ၾကိမ္ ေနာက္ျပီး ၆၄ ၾကိမ္ ေျမာက္က် ေလနဲ႔ ပ်က္မယ္ ဆိုတာေတြက အေသျပဌာန္းျပီးသား ေဖာ္ျမဴလာေတြလို ျဖစ္ေနတယ္။ ကမၻာၾကီး ဘယ္နည္းနဲ႔ ပ်က္မယ္ ဆုိတဲ့ ကိစၥဟာ လူသားေတြ ဒါမွမဟုတ္ သတၱဝါေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မွႈေတြ အေပၚ မူတည္မေနဘဲ (သို႔မဟုတ္) လူသားေတြကုိယ္တိုင္ရဲက လက္ထဲမွာ ရွိမေနဘဲ သူေဟာတဲ့အတိုင္းဘဲ ျဖစ္ရမယ္ ဆုိတဲ့အတြက္ ပံုေသဇာတ္ညႊန္း ေရးထားသလိုၾကီး ျဖစ္ေနတယ္” အခု အစုိးရရဲ႕ ေလသံကုိ မွီးျပီး ဟာသလုပ္ရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေနာက္ကြယ္က ၾကိဳးကုိင္သူ ရွိသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ဘုရားပြင့္မယ့္ နာမည္ေတြ၊ ေဒသေတြ ၊အပင္ေတြက အစ အေသးစိတ္ ၾကိဳတင္ ဇာတ္ညႊန္းခ်ထားသလိုၾကီး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီေနရာမွာ ပါရမီျဖည့္မွ ရတာလို႔ ေစာဒက တက္လို႔ ရေပမဲ့ ေရွးက ဘုရားေတြရဲ႕ ေဟာသမွ် ဗ်ာဒိတ္ေတြသာ ရာႏွႈန္းျပည့္ မွန္ေၾကးဆိုရင္၊ ဘုရားေတြ ေဟာထားတဲ့ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ေတြ “မွတပါး အျခားမရွိ” အဲဒီ့အတိုင္းပဲ ျဖစ္ရမယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ၾကမၼာကုိယ္ဖန္တီးခြင့္ ရွိတယ္ဆုိတာ ဘယ္ဟုတ္ႏုိင္ေတာ့မလဲ။ အေဟာခံရသူေတြရဲ႕ စိတ္ထားေတြ ေျပာင္းသြားျပီး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေျပာင္းသြားရင္ အက်ိဳးဆက္ေတြ ေျပာင္းမသြားႏုိင္ဘူးလား။ ေျပာင္းသြားႏုိင္တယ္ဆုိရင္ ဘုရားေတြရဲ႕ ဗ်ာဒိတ္ေတြ လြဲျပီ။ ေျပာင္းမသြားႏုိင္ဘူး ဗ်ာဒိတ္ေတြ အတုိင္း ျဖစ္ရမယ္ဆုိရင္လည္း လူေတြမွာ ကုိယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ရွိတယ္ (free will) ရွိတယ္ဆုိတာက လြဲျပီ။ ရာႏွႈန္းျပည့္ေဟာသမွ်က မွန္ရမယ္ ေဟာတဲ့အတိုင္းက လြဲလို႔ တျခားျဖစ္ႏုိင္ေခ် မရွိဘူးဆုိရင္ လူေတြမွာ free will ရွိတယ္လို႔ ဘယ္လိုလုပ္ ေခၚႏုိင္ေတာ့မွာလဲ။ လူတေယာက္အတြက္ ဒါမွမဟုတ္ လူေပါင္းမ်ားစြာအတြက္ ကိုယ္လုပ္တာေတြေပၚ မူတည္ျပီး ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ေတြ အမ်ားၾကီး ပြင့္ေနတယ္ဆုိရင္ေတာ့ “ဗ်ာဒိတ္ေတြ ေဟာတဲ့အတိုင္း အကုန္လံုး မွန္ရမယ္” ဆိုတာက အဓိပၸါယ္ မရွိေတာ့ပါ။ ဒီေနရာမွာ စာက်က္တဲ့ေက်ာင္းသား စာေမးပြဲေအာင္မယ္လို႔ ေဟာတာမ်ိဳး ဆုိရင္ေတာ့ လက္ခံတယ္။ ဒါဆုိရင္လည္း စာေမးပြဲေအာင္မယ္ ဆိုတာကိုပဲ ေဟာလို႔ရမယ္။ အဲဒါမ်ိဳးက တြက္ခ်က္တာ။ ၾကိဳသိလို႔ ေဟာျခင္းမဟုတ္။ ဒီေတာ့ ခန္႔မွန္းတာဆုိေတာ့ လြဲတဲ့အခါလည္း ရွိကုိရွိရမယ္။ အဲ…စာၾကိဳးစားတဲ့ေက်ာင္းသားကုိ ဘယ္အပုဒ္ေတြမွာ အမွတ္ဘယ္ေလာက္ရျပီး စုစုေပါင္း အမွတ္ဘယ္ေလာက္နဲ႔ ေအာင္မယ္လို႔ ေဟာတာမ်ိဳးကက် အကုန္ၾကိဳသိသလို ျဖစ္သြားျပီ။ တြက္တာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဗ်ာဒိတ္ေတြ အတိုင္းသာ အတိအက်ျဖစ္ေၾကးဆိုရင္ hard determinism ျဖစ္သြားျပီ။ ပြင့္လာမယ့္ ဘုရားေတြဆိုတာ မလြဲမေသ ပြင့္ရမွာမို႔၊ ငရဲက်မယ့္သူဟာလည္း ၾကိဳေဟာထားတဲ့အတိုင္းမလြဲမေသြ က်ကုိက်ရမွာမို႔ တကယ္ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ လူေတြ သတၱဝါေတြ အားလံုးဟာ ၾကိဳတင္ရွိျပီးသား ဇာတ္ညႊန္းထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြ အဆင့္ကုိ ေလွ်ာက်သြားလိမ့္မယ္။ ဥပမာ ဒီလူဟာ တရားရကို ရရမယ္ ဆုိပါစို႔။ ဒါဆုိရင္ တရားက ဗ်ာဒိတ္အတိုင္း (ေဟာတဲ့အတိုင္း) ရကုိ ရရေတာ့မွာမို႔ တရားကုိလည္း က်င့္ကုိ က်င့္ရေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ တရားက်င့္ျခင္းက free will နဲ႔ က်င့္တာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ညြန္း တခုမွာ ယုတၱိရွိေအာင္ တရားရမယ့္ဇာတ္လိုက္အတြက္ တရားက်င့္တဲ့ဇာတ္ဝင္ခန္း ထည့္ေပးတဲ့ အဆင့္မ်ိဳးပဲ ရွိေတာ့မယ္။ ဘာလို႔တုန္းဆုိေတာ့ အဲဒီ့အတုိင္းၾကီး ျဖစ္ကုိ ျဖစ္ရေတာ့မယ္လုိ႔ ဆုိထားတာကုိး။ ဒီေတာ့ free will နဲ႔ အလံုးစံုၾကိဳသိျခင္းဟာ mutually exculsive ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ တခုမွန္ရင္ တခုမွားမွာပါ။ ဘယ္ဟာမွန္မယ္ ဘယ္ဟာမွားမယ္လို႔ေတာ့ မေျပာႏုိင္ပါ။ ((

(၅) က်ေနာ္ ဆုိလိုခ်င္တာက free will က မွန္ျပီး အလံုးစံု ၾကိဳသိႏုိင္ျခင္းက မွားတယ္လို႔ေတာ့ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါ။ အဲဒီ့ႏွစ္ခု တြဲျပီး မရွိႏုိင္တာ၊ တြဲျပီး ရွိေနတယ္ဆုိရင္ ေရွ႕ေနာက္မညီဘူး ဆိုတာကုိ ဆိုလိုတာပါ။ ဒီေနရာမွာ philosophy မွာ determinism ဆိုတဲ့ ဟာ ရွိပါတယ္။ အရာရာက ျပဌာန္းျပီးသားေပါ့။ အဲဒါကလည္း God ကို ေထာက္ခံထားျခင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ Nature နဲ႔ Nurture က အရာရာကို ျပဌာန္းထားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါ။ အဲဒါကို ဆက္ေရးရရင္ ရွည္မွာမို႔လို႔ မေရးေတာ့ပါဘူး။ တကယ္က က်ေနာ္ဒီထဲက စာသားမ်ားမ်ားကို http://kaungkinko.blogspot.com/2012/01/free-will-determinism-by.html မွာ ေရးျပီးသားပါ။ အေၾကာင္းတုိက္ဆိုင္လာလို႔ ေနာက္ version တမ်ိဳးအျဖစ္ ေရးၾကည့္တာပါ။ (

(၆) က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာ တခုရွိပါေသးတယ္။ ဘာသာေရးဆိုတာ အာဏာရွင္ စနစ္တခု မဟုတ္လို႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အက်ိဳးသင့္ အေၾကာင္းသင့္ ေဝဖန္ခြင့္ ရွိသင့္ပါတယ္။ ေဝဖန္တာနဲ႔ ေစာ္ကားတာ မတူပါ။ က်မ္းေတြ အလိုအရဆိုရင္ေတာ့ ဗုဒၶရွိစဥ္အခါကလည္း ေမးခြန္းေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေမးခြင့္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ပေဒသရာဇ္ ဘုရင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေခတ္ေတြမွာေတာင္ မယံုၾကည္လို႔ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့သူေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ တကယ္ေတာ့ ဘာသာအားလံုး အကုန္ေကာင္းတယ္၊ သူ႔ဟာလည္းေကာင္းတယ္ ငါ့ဟာလည္း ေကာင္းတယ္ဆိုျပီး သေဘာထားျခင္းက ေရရွည္မတည္တံ့ႏုိင္တဲ့ ယာယီ ဟန္ေဆာင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳးပါ။ တကယ့္တကယ္ ဘာသာႏွစ္ခု ယွဥ္လာၾကတဲ့အခါ၊ အက်ိဳးေက်းဇူး ယွဥ္လာၾကတဲ့အခါ ဟန္ေဆာင္တာေတြ ေပ်ာက္ျပီး ျငိကုန္ၾကတာ မ်ားပါတယ္။ ဘာသာေရးေတြ ၾကားမွာျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ဘာသာမဲ့ေတြ ၾကားမွာျဖစ္ျဖစ္ တကယ္ေရရွည္တည္တံ့မယ့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ိဳးက ဟန္ေဆာင္ပန္ေဆာင္ေတြ ေျပာမေနဘဲ သူ႔ဟာလည္း အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ေတြရွိတယ္၊ ငါ့ဟာမွာလည္း အားနည္းခ်က္ အားသာခ်က္ေတြ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ လက္ေတြ႕က်တဲ့ အယူအဆမ်ိဳးပါ။ ဒါမွ ကုိယ့္ဘာသာရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြကို ေျပာလာၾကတဲ့အခါ ခံႏုိင္ရည္ရွိျပီး သေဘာထားၾကီးလာၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

by ေကာင္းကင္ကုိ (Facebook မွာ Friday, December 21, 2012 က တင္ခဲ့တဲ့ Note ပါ။)