ကမၻာျပားျခင္းရဲ႕ တျခားစာမ်က္ႏွာ

ေခတ္ေမာင္း အတြဲ (၁) ထဲက ကဗ်ာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ေမာင္း ဂ်ာနယ္ တေစာင္လံုးကုိေတာ့ ဒီမွာ ဖတ္လို႔၊ download လုပ္လို႔ ရပါတယ္။

ကမၻာျပားျခင္းရဲ႕ တျခားစာမ်က္ႏွာ

သူတို႔ လူျဖစ္ေနျခင္းကုိက… ဥပေဒႏွင့္ျငိ

အိမ္ရွင္တခ်ိဳ႕ ျမင္ၾကတာက… ကင္ဆာဆဲလ္

ပညာရည္ႏုိ႔ မစုိ႔ရမွာက… မ်ိဳးဆက္သစ္

ပညာကန္းမွႈဒဏ္…အဲဒီ့ေဒသပါ ခံရမွာ။

“သူ”ကေတာ့ အႏုပညာသမား

စကၠဴေပၚမွာ စ်ာန္ဝင္စားရင္း

ေလယာဥ္ပ်ံေလး ေခါက္လို႔

ဂ်ပန္အေရာက္ ပ်ံသန္းခဲ့သူ။

(ေကာင္းကင္ကုိ)

Note: ဓာတ္ပံုကုိ http://www.chiangmai-mail.com/344/news.shtml ကေန တဆင့္ ယူထားပါတယ္။

de Bono ၏ ဦးထုပ္နက္ကုိေဆာင္း၍ စတုတၳ မ႑ိဳင္မ်ားအား ႏွိႈက္ခၽြတ္ၾကည့္ျခင္း

(၁)

“တကယ္ေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံမွာျဖစ္ျဖစ္ ျပည္သူဆုိတာ ငတံုး။ သည္းေျခၾကိဳက္ တခုခုနဲ႔ မွ်ားလိုက္ရင္၊ တခုခုနဲ႔ ဆြေပးလိုက္ရင္ ခင္ဗ်ား လြဲေနဦးေတာ့။ ပါလာမွာပဲ။ အမ်ိဳး၊ဘာသာ ဆိုတဲ့ စကားကုိသာ လွိႈင္လွိႈင္သံုး ျပီး ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး ရန္တုိက္ေပးျပီး ကိုယ္က သူရဲေကာင္းၾကီး ဝင္လုပ္ခ်င္ဝင္လုပ္။ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာဆုိတာ ဘယ္လုိေတာ္ေၾကာင္း ေျမွာက္ေပးခ်င္ေျမွာက္ေပး။ ဒါမွမဟုတ္လည္း ျပည္သူ႔အက်ိဳးအတြက္ ဆိုတဲ့စကားကုိသာ လွိႈင္လွိႈင္သံုး။ ပါလာမွာပဲ” အတိုက္အခံ ဆိုသူ သူငယ္ခ်င္းက အျမည္းတစ္ဖတ္ကုိ ေကာက္ဝါးရင္း ခဏ အခ်ိန္ယူျပီးမွ ဆက္ေျပာတယ္ “လူျပိန္းၾကိဳက္ ဆိုတာ ရွိတယ္ဗ်ာ။ ဥပမာ အစုိးရက…ဒီအခ်ိန္မွာ မ်က္လွည့္ျပလိုက္ရင္”

          ဒီအခ်ိန္မွာ မ်က္လွည့္ျပလိုက္ရင္လို႔ ဆိုလိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ မ်က္လွည့္တခုကို တကယ္ ရွႈစားရေတာ့မယ္မွန္း က်ေနာ္ မသိခဲ့ဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ မ်က္လွည့္ျပလိုက္ရင္လို႔ ဆိုလိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အဲဒီ့ ေျပာေနတဲ့ သူငယ္ခ်င္းဆီကုိ ဖုန္းဝင္လာတယ္။ မီဒီယာ တခုမွာ လုပ္ေနတဲ့ သူ႔သူငယ္ခ်င္းက ဆက္တာ။

ေမးတယ္။ ေျဖတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားရတယ္ေပါ့။ သူငယ္ခ်င္း ေလသံကေတာ့ ခုနက ေလသံနဲ႔ လံုးဝ မတူေတာ့ဘူး။ point တခု အေရာက္မွာေတာ့ သူ႔ေလသံက ရုတ္ခ်ည္း ျမင့္တက္သြားျပီး “စစ္အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္ကုိ ေလွ်ာ့တြက္မိရင္ေတာ့ အရမ္းမွားသြားမယ္။ ျပည္သူဆိုတာက က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြထက္ေတာင္ ႏုိင္ငံေရးကို ေနာေၾကေနပါျပီ။ ျပည္သူေတြရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အသိစိတ္ဓာတ္ေတြက ျမင့္မားေနျပီ”

          သူငယ္ခ်င္းရဲ႕ ပါးစပ္ကေန ဆန္႔က်င္ဘက္ေတြ ထြက္လာေအာင္ မီဒီယာ သမားက မ်က္လွည့္ ျပလိုက္ျပီ။ ျပည္သူကုိ ငတံုး၊ လူျပိန္းလို႔ ခ်ိဳးခ်ိဳးႏွိမ္ႏွိမ္ မေျပာသင့္ေၾကာင္း၊ သေဘာမထားသင့္ေၾကာင့္ က်ေနာ့္အေတြးကုိ ဒီpost မွာ က်ေနာ္ အက်ယ္ မေရးခ်င္သလို "ျပည္သူအားလံုးက အရာရာကုိ အကုန္ သိေနတယ္၊ အျမဲတမ္းႏုိင္ငံေရး ေရခ်ိန္ေတြ ျမင့္ေနတယ္၊ ျပည္သူအားလံုး အျမဲတမ္းမွန္တယ္"ဆိုတဲ့ အယူအဆ မဟုတ္ေၾကာင္းကိုလည္း ဒီ post မွာ အက်ယ္ မေရးခ်င္ပါ။ က်ေနာ္ အဓိက ေျပာခ်င္တာက မီဒီယာေတြရဲ႕ အင္တာဗ်ဴး ခံရတဲ့အခါ အမ်ားစုက စိတ္ထဲမွာ ရွိတဲ့အတိုင္း ေျပာေလ့ မရွိတာကုိ မီးေမာင္းထုိးျပ ခ်င္တာပါ။

မီဒီယာေတြေပၚမွာ တက္ေလ့ရွိတဲ့ အလံုးေတြက

“သမၼတၾကီးကို ယံုပါတယ္” (တကယ္ ယံုလို႔ ေျပာေနရတာမွ မဟုတ္တာ)

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ညီမေလးလို သေဘာထားပါတယ္” (ေတာ္ေသးတာေပါ့၊ ညီမေလးလို သေဘာထားေပလို႔။)

 “ႏွစ္နုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရးအတြက္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြ၊ “အိမ္နီးခ်င္းေကာင္း ပီသစြာျဖင့္” ဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြ၊

“သမီးက အခ်စ္ေရးကို စိတ္မကူးေသးပါဘူး” ဆိုတဲ့ အရည္မရ အဖတ္မရေတြ၊ “ဇာတ္လမ္းေတြကုိ ေသခ်ာစိစစ္ျပီးွေတာ့ ကုိယ္နဲ႔ လိုက္ဖက္မယ့္ ဇာတ္လမ္းမ်ိဳးေတြကုိမွ ေရြးခ်ယ္လက္ခံျပီး သရုပ္ေဆာင္တာပါ” ဆိုတဲ့ မုသာဝါဒေတြ၊ “ျပည္သူ႔အတြက္” ဆိုတဲ့ ငါးမွ်ားခ်ိတ္ေတြ၊ “ေပးဆပ္ေနပါတယ္” ဆုိတဲ့ ၾကြားလံုးေတြ

အဲဒီ့လို…စင္တခုရေနတဲ့….ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရေနတဲ့…အစုိးရေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊အႏုပညာရွင္ေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ မပါတဲ့ အေပၚယံ စကားလံုးေတြကို တင္ဆက္ႏုိင္ေရးအတြက္ တခ်ိဳ႕ မီဒီယာသမား ေတြလည္း ပါပါရာဇီဆန္ဆန္ ရုန္းကန္ရ။ တခ်ိဳ႕လည္း လံုျခံဳေရးဝန္ထမ္း ဆိုသူက ေဆာ္ပေလာ္တီးတာ ခံရ၊ တခ်ိဳ႕လည္း မင္းသမီးက ပါးရုိက္တာ ခံရနဲ႔။

စာဖတ္သူ ဘက္က ၾကည့္ေတာ့လည္း အဲလုိ အေပၚယံေတြ ဖတ္ရဖို႔အေရး ပုိက္ဆံအကုန္ခံျပီး ဂ်ာနယ္ေတြ ဝယ္ရ၊ အင္တာနက္ေတြ ၾကည့္ရနဲ႔။ ဝယ္ၾကေပါ့၊ ၾကည့္ၾကေပါ့။ အေပၚယံေတြ ၾကားခ်င္သူေတြရွိေနေတာ့လည္း အေပၚယံေျပာမယ့္သူေတြ ရွိေနတာေပါ့။ အေပၚယံ ပထမမ႑ိဳင္၊ အေပၚယံ ဒုတိယမ႑ိဳင္၊ အေပၚယံ တတိယမ႑ိဳင္၊ အေပၚယံ စတုတၳမ႑ိဳင္ ၾကီးေတြနဲ႔ အေပၚယံေျပာတဲ့ အစိုးရေတြ ႏိုင္ငံေရးသမား ေတြက အေပၚယံ ၾကိဳက္ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ အေပၚယံ ကမၻာၾကီးထဲမွာ အေပၚယံ ႏုိင္ငံေတာ္ၾကီးကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ပါးပါး တည္ေဆာက္ၾကတာေပါ့။ မနိပ္ဘူးလား။`

တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ တခုတည္း ကြက္ျပီး ျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ကမၻာေပၚမွာ ရွိတဲ့ ဘယ္အစုိးရ၊ ဘယ္ေခါင္းေဆာင္ကမ်ား ပရိယာယ္ေတြ၊ သံတမန္နည္းေတြ မသံုးဘဲ စိတ္ထဲရွိသမွ် အားလံုး မျခြင္းမခ်န္ ဒဲ့ဒုိး ေျပာလို႔ရလို႔လဲ။ ပရိယာရယ္ေတြ၊ ေရႊ႕ေနတဲ့ အကြက္ေတြဟာ သတင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚ တစြန္းတစသာ ေရာက္လာမွာပါ။ အမ်ားအားျဖင့္ အေပၚယံေတြပဲ ေရာက္လာၾကတာပါ။ ဒီလိုနဲ႔ mainstream မီဒီယာေတြရဲ႕ ရန္သူ WikiLeaks လို မီဒီယာေတြက ေဖာ္ေကာင္လုပ္လိုက္ၾကတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာေတာ့ အရွက္ေတြကြဲၾက၊ မ်က္ႏွာေတြ ပ်က္ၾကနဲ႔။ WikiLeaks ရဲ႕ ေဖာ္ေကာင္လုပ္ျခင္း ခံရသူေတြက WikiLeaks ကုိ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ရန္ရွာၾကရေတာ့တာပဲ။   

(၂)

ဘာ!…ငါက သတင္းသမားေကာင္းကြ။ ျခံစည္းရုိးမွာ ခြထုိင္…အဲေလ ႏွစ္ဘက္လံုးမွာ ဝင္မပါဘဲ ၾကားထဲမွာ မွ်မွ် တတ ရပ္တည္ေနမွာ။ ႏွစ္ဘက္စလံုးကုိ ေမးျပီး ႏွစ္ဘက္စလံုးရဲ႕ အသံေတြကို ထုတ္မွာ။

အဲဒါဆိုရင္လည္း ႏွစ္ဘက္ ခြက္ေစာင္းခုပ္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ားဟာက အတိုင္းအတာ တခုအထိ အလုပ္ျဖစ္မွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အေျခအေနအရ ႏွစ္ဘက္ ခ်စ္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳး၊ အေျခအေနအရ ႏွစ္ဘက္ လက္ဝါးခ်င္း ရုိက္ျပီး က်ိတ္လုပ္ေနတဲ့ ကိစၥမ်ိဳး၊ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ခ်စ္ၾကည္ေရး ကိစၥမ်ိဳးေတြမွာေတာ့ “ေက်နပ္အားရပါတယ္” ဆိုတဲ့ အေပၚယံ စကားလံုးေတြ၊ “အိမ္နီးခ်င္းေကာင္း” ဆိုတဲ့ အေပၚယံ စကားလံုးေတြ၊ “အေဆြေတာ္” ဆိုတဲ့ အေပၚယံ စကားလံုးေတြပဲ ၾကားရမွာပါ။ ျပံဳးျပီး လက္ဆြဲႏွႈတ္ဆက္ေနတဲ့ အေပၚယံ ပံုရိပ္ေတြကိုပဲ လူေတြျမင္ၾကရမွာပါ။ လူေတြျမင္ခ်င္တာကလည္း ဒါပဲမဟုတ္လား။

ဒီေနရာမွာ မီဒီယာသမား ျဖစ္တဲ့ ခင္ဗ်ားကိုခ်ည္း အျပစ္ပံုခ် လို႔ေတာ့ ဘယ္ရမလဲ။ တကယ္ေတာ့ ခင္ဗ်ားက ဆိတ္ပါ။ အဲ…စိတ္မဆိုးနဲ႔။ ဆိတ္ဆိုတာ ဆိတ္လေစ့လို႔ ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ scapegoat (ၾကားက အျပစ္တင္ခံရသူ) လို႔ ဆိုလိုတာပါ။ သတင္း source ေတြ ကိုယ္တိုင္က စိတ္ထဲပါတာေတြကို ဝွက္ထားျပီး အေပၚယံေတြကုိပဲ ေျပာၾကမွေတာ့ ခင္ဗ်ားလည္း အေပၚယံေတြပဲ ေရးရ၊ လူေတြလည္းအေပၚယံေတြပဲ ၾကားၾကရတာေပါ့။ ခင္ဗ်ားရဲ႕ အျပစ္ကေတာ့ အေပၚယံသမားေတြ၊ အေပၚယံေျပာမွ အလုပ္ျဖစ္မယ့္၊ အေပၚယံေျပာမွ ျပည္သူ လက္ခံ ေက်နပ္မယ့္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြကို အရိပ္တၾကည့္ၾကည့္နဲ႔ လိုက္ျပီး အသည္းအသန္ ေမးျမန္း မွတ္တမ္းတင္ရမယ့္ မီဒီယာသမား ျဖစ္ေနျခင္းပါပဲ။ ကဲပါ…ျမင္းျဖစ္မွေတာ့ ေက်ာေပၚတက္ခြမယ့္သူေတြကုိ ေၾကာက္မေနပါနဲ႔။ သူတုိ႔သြားခ်င္တဲ့ေနရာကုိ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး ပုိ႔လိုက္ၾကတာေပါ့။ တခါတေလ မေက်နပ္ရင္ေတာ့ ခြစီးေနတဲ့ ဒင္းတုိ႔ ကားကနဲ ျပဳတ္က်သြားေအာင္ ခါသာခ်လိုက္ဗ်ာ။

(၃)

တကယ္ေတာ့ သူတို႔ကခ်ည္း ခင္ဗ်ား (မီဒီယာသမား) ကုိ ဂုပ္ခြစီးေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အျပန္အလွန္ဆုိတာ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ မီဒီယားသမားအတြက္က သူတုိ႔က ကုန္ၾကမ္းေတြျဖစ္သလို သူတို႔အတြက္လည္း မီဒီယာဆိုတာက ပြဲထုတ္စင္တင္ ေပးမယ့္သူ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီမွာတင္ မီဒီယာေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ မီဒီယာေတြနဲ႔ အႏုပညာရွင္ေတြ လက္ဝါးခ်င္း ရုိက္ျပီး အလုပ္လုပ္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ မီဒီယာ သမားက ကုိယ္နဲ႔ ခင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို အင္တာဗ်ဴးလုပ္မယ္။ တခုခုျဖစ္ျပီဆို အဲဒီ့လူေတြကုိပဲေမးမယ္။ ကုန္ၾကမ္းေမြးထားတဲ့ သေဘာေပါ့။ ဟုိလူေတြကလည္း သူတုိ႔ရဲ႕ လူၾကားေကာင္းေအာင္ ေျပာမယ့္ အေပၚယံစကားေတြကို တႏုိင္ငံလံုးသိေအာင္၊ ဒါမွမဟုတ္ တကမၻာလံုးသိေအာင္ မီဒီယာဆိုတာ လိုတယ္ေလ။ စင္တခု ငွားထားတဲ့ သေဘာေပါ့။

ဒီလိုနဲ႔ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ႏုိင္ငံေရးသမား အမ်ားစုနဲ႔ သိတဲ့လူေတြက သတင္းေထာက္ေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကဖူးတယ္။ သတင္းေထာက္ေတြနဲ႔ သိတဲ့သူေတြက ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး လွႈပ္ရွားသူၾကီးေတြ ျဖစ္လာခဲ့ၾကဖူးတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ့တုန္းကေတာ့ မီဒီယာသမားေတြအတြက္ ကုန္ၾကမ္း ရွားတဲ့ေခတ္ပါ။ စင္ေပၚ တင္ေပးပါမယ္ ဆိုတာေတာင္မွ စင္ေပၚတက္ရဲတဲ့သူက ရွားတယ္ေလ။ ျပည္တြင္းမွာေတာ့ ေျပာမေနနဲ႔။ လြတ္လပ္နယ္ေျမလို႔ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာေတာင္… ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ သိပ္မဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာတခုခု ေရဒီယုိမွာ ေျပာဖူးသူနဲ႔ ဘီယာဆိုင္ အတူတူ ထုိင္လိုက္မိရင္ကုိပဲ ျမန္မာျပည္ ျပန္လို႔ မရေတာ့ဘူးလိုလို၊ အိမ္ကမိသားစုဝင္ေတြပဲ ျပႆနာ ရွာခံရေတာ့ မလိုလို၊ ပတ္စ္ပို႔သက္တမ္းတိုးလို႔ မရေတာ့ဘူးလိုလို လိုတာထက္ပုိျပီး ေၾကာက္ခဲ့ၾကတာကုိး။

ဒီေတာ့ စင္ေပၚတက္ရဲတဲ့သူ ရွားေတာ့ မီဒီယာသမားေတြအတြက္ ကုန္ၾကမ္းရွားတာေပါ့။ “လူအမ်ားအျပားဟာ မျဖစ္စေလာက္ သတၱိေလး နည္းနည္းေလးလိုေနလို႔ ေအာင္ျမင္ ေက်ာ္ၾကားရမယ့္အစား သခ်ၤ ိဳင္းကုန္းကုိ မထင္မရွား သြားေနရတယ္” ဆိုတဲ့ စကားပံုကုိ အသံုးခ်ႏုိင္သူ နည္းတယ္ဗ်ာ။ ဒီေတာ့ မီဒီယာသမားေတြလည္း အဲဒီ့ စကားပံုကုိ ေကာင္းေကာင္းၾကီး သေဘာေပါက္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ၊ ဒီလူရင္းေတြကုိပဲ ေမးေနရေတာ့ တခါလာလည္း ဒီေလသံေတြ ေနာက္တခါလည္း ဒီေလသံေတြခ်ည္း ျဖစ္ေနခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။

အခုေတာ့ ေခတ္ေျပာင္းမေျပာင္း မေသခ်ာေပမဲ့ မီဒီယာသမားေတြ တပန္းသာတဲ့ ေခတ္ကုိေရာက္လာျပီ။

တခ်ိဳ႕ႏုိင္ငံေရးသမားေတြဟာ အေမေတြက ေမြးခဲ့တာေပမဲ့ မီဒီယာေတြေပးတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အသက္ေလးပဲ ရွိေတာ့တာမို႔ မီဒီယာေတြကုိ ေမွ်ာ္ေနရတယ္။ အဲလို အေျခအေနမ်ိဳးမွာ မီဒီယာေတြ အတြက္ကေတာ့ စင္ေပၚအလုအယက္ တက္ခ်င္သူေတြ၊ ပြဲအထုတ္ခံခ်င္သူေတြ မ်ားလာျပီ ဆိုေတာ့ ကုန္ၾကမ္းေတြ မ်ားလာျပီ။ ဝမ္းလည္းဝ၊ ေဒါက္တိုင္ ေခတ္တေခတ္လည္း ထူေထာင္လုိ႔ ရျပီေပါ့ဗ်ာ။ ေဒါက္တိုင္ေခတ္လို႔ ေျပာရတာက တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေဒါက္တိုင္လုိ႔ ဟစ္ေၾကြးၾကတယ္ မဟုတ္လား။

(၄)

မီဒီယာေပၚက ယာဥ္တိုက္မွႈ ၾကီးလို႔ ေျပာရင္ ေကာင္းမလား။

တကယ္ဆိုလိုခ်င္တဲ့ အဓိပၸါယ္က “ရင္တုိက္” “ရိုက္တင္မွႈ”ပါ။ အဲဒီ့နည္းကုိေတာ့ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြတင္ မကပါဘူး၊ စာေပသမားေတြ၊ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း သံုးတတ္ၾကတယ္။

ဥပမာဗ်ာ ေၾကာင္ေၾကာင္ ရယ္၊ ေခ်ာင္ေခ်ာင္ရယ္၊ ေငါင္ေငါင္ရယ္ သူငယ္ခ်င္း သံုးေယာက္ ရွိမယ္ ဆိုပါစုိ႔။

ေၾကာင္ေၾကာင္က ေခ်ာင္ေခ်ာင့္ အေၾကာင္း မီဒီယာေတြ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ေျပာမယ္။ မႊမ္းမယ္။ ေခ်ာင့္ေခ်ာင့္နာမည္ကုိ တမ္းတမယ္။

ေခ်ာင္ေခ်ာင္ကက် ေငါင္ေငါင့္အေၾကာင္းေျပာမယ္။ မႊမ္းမယ္။ ေငါင္ေငါင့္နာမည္ေတြ ဘာေတြ ကဗ်ာေတြထဲမွာ ထည့္ေရးမယ္။ တမ္းတမယ္။

ေငါင္ေငါင္ကက် ပထမဆံုးတေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေၾကာင္ေၾကာင့္ အေၾကာင္းကုိ မီဒီယာေတြမွာ ေျပာမယ္။

အစပုိင္းေတာ့ ျပည္သူတို႔ ပရိသတ္တို႔က ေၾကာင္ေၾကာင့္ကုိေရာ၊ ေခ်ာင္ေခ်ာင့္ကုိေရာ၊ ေငါင္ေငါင့္ကုိပါ သိလည္းမသိ၊ စိတ္ဝင္စားမွာလည္း မဟုတ္ပါ။

ဒါေပမဲ့ မီဒီယာေတြက ေၾကာင္ေၾကာင္တလွည့္ ေခ်ာင္ေခ်ာင္တလွည့္ ေငါင္ေငါင္တလွည့္ ပတ္ေမးေနၾကေတာ့ မီဒီယာေတြ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ  ေခ်ာင္ေခ်ာင္တလွည့္ ေငါင္ေငါင္တလွည့္ ေၾကာင္ေၾကာင္တလွည့္ ပါလာမယ္။ လူေတြကေတာ့ အစပုိင္းမွာ သူတုိ႔ေျပာတာ သိပ္စိတ္ဝင္စားမွာ မဟုတ္သလို ဂရုလည္း သိပ္စုိက္္မွာ မဟုတ္ပါ။ ေၾကာင္ေၾကာင္တုိ႔ အဖြဲ႕ေတာင္ သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္းေျပာတာေတြ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ဂရုတစိုက္ နားေထာင္တာေတြ၊ ဖတ္တာေတြ ရွိခ်င္မွ ရွိမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေၾကာင္ေၾကာင္တို႔ တသုိက္ စိတ္ထဲမွာ ဟန္ေဆာင္ရင္း၊ အခ်င္းခ်င္းေျမွာက္ရင္းနဲ႔ ကုိယ့္ကုိယ့္ကုိ အထင္ၾကီးလာမယ္။ သူတုိ႔ သံုးေယာက္ရဲ႕ အသံေတြခ်ည္း မီဒီယာေတြမွာ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ဟုိနားတပြက္ ပြက္လိုက္၊ ဒီနားတပြက္ ပြက္လိုက္နဲ႔ သူတို႔ကုိယ္ သူတို႔ေတာင္ အဟုတ္လိုလို ထင္လာမယ္။ တကယ္က လူေတြက စိတ္မဝင္စားေသးဘူး။ သူတုိ႔သံုးေယာက္ရဲ႕ အသံေတြက မီဒီယာေပၚမွာပဲ လွည့္ပတ္ညံေနတာ။ ၾကာေတာ့ လူေတြလည္း ေရြးစရာမရွိေတာ့ ဒီလူေတြ ေျပာတာကုိပဲ နားေထာင္ရေတာ့၊ ဖတ္ရေတာ့မယ္။ ဒီလိုနဲ႔ နားေထာင္ရင္း ဖတ္ရင္းနဲ႔ …လူခ်င္းမ်က္မွန္း တန္းမိတဲ့အခါ ခင္မင္ရင္းႏွီးလာသလိုမ်ိဳး….ေၾကာင္ေၾကာင္တို႔ တသိုက္ကုိ စိတ္ထဲမွာ ခင္မင္ရင္းႏွီးလာျပီး ေၾကာင္ေၾကာင္တို႔ တသုိက္ကပဲ ဟုတ္သလိုလို၊ သူတို႔ကပဲ ျပည္သူတရပ္လံုးအတြက္ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသလိုလို ျဖစ္လာေတာ့တာပါပဲ။ အခ်င္းခ်င္း ရုိက္တင္တဲ့ နည္းေပါ့ဗ်ာ။ ေလးေယာက္သာဆို ပုိအဆင္ေျပတာေပါ့။ သံုးေယာက္က အခ်င္းခ်င္းေျမွာက္၊ တေယာက္ကို မီဒီယာ လုပ္ခုိင္းလိုက္ရံုပဲ။

မီဒီယာ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္က a method or way of expressing something တဲ့။ ဒီေတာ့ မီဒီယာဆိုတာထဲမွာ ကဗ်ာေတြ စာေပေတြကိုလည္း ထည့္ခ်င္တယ္ဗ်ာ။ ခုနက က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့ “ရင္တိုက္မွႈ” ဆိုတာကို ကဗ်ာဆရာေတြ၊ blogger ေတြ သံုးလို႔လည္း ရတယ္။ က်ေနာ္ နည္းေပးမယ္။ ကဗ်ာဖတ္တဲ့လူဆိုတာကိုက တအားရွားေနျပီ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ လူဖတ္တယ္ မဖတ္ဘူး၊ ဖတ္သူရွိတယ္ မရွိဘူး ဆိုတာကုိ ေဘးဖယ္ထားလိုက္ေတာ့။ သိပ္မွ မေျပာပေလာက္တာ။ ကဗ်ာဆရာ ဆယ္ေယာက္ေလာက္ ရွိရင္ပဲ အခ်င္းခ်င္း တေယာက္ကဗ်ာ တေယာက္ ေသခ်ာမဖတ္ျဖစ္ရင္ေတာင္ တေယာက္နာမည္ေလးေတြ တေယာက္ေတာ့ ထည့္ေရးလိုက္။ လူညီျပီဆုိရင္ ကဗ်ာေတြထဲမွာ နာမည္ေလးေတြ ကုိယ္စီ ပါေနေတာ့မယ္။ လူညီတဲ့ အတြက္ အသင္းအပင္းလည္း ဖြဲ႕လို႔ရျပီ။ ျပီးေတာ့ ဂိုဏ္းမတူရင္ေတာင္ ကဗ်ာေရးသူေတြ အခ်င္းခ်င္း တျခားဂိုဏ္း တျခားအုပ္စုက လူကို ကဗ်ာဆရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္ မဟုတ္လား။ ဒီေတာ့ တျခားလူေတြရဲ႕ အထင္အျမင္ဆိုတာရယ္၊ လူေတြ တကယ္ဖတ္မဖတ္ ဆိုတာရယ္ကုိ ေဘးသာေခါက္ထားလိုက္ေတာ့။ အုပ္စုတခုခုထဲမွာ ပါေနဖို႔ပဲ အေရးၾကီးတယ္။ ဒါမွ ကုိယ့္နာမည္ေလး ပါေနမွာ မဟုတ္လား။

ရုိက္တင္နည္း အျပင္ တြန္းတင္နည္း ဆိုတာလည္း ရွိေသးတယ္။ လူအုပ္ၾကီးတအုပ္ ဒါမွမဟုတ္ လူတစုက သူတုိ႔ထဲက ျဖစ္ႏုိင္ေခ် ရွိတဲ့ တေယာက္ကုိ မီဒီယာေပၚ အရမ္းတြန္းတင္မယ္။ မီဒီယာ တန္ခုိးေၾကာင့္ အဲဒီ့တေယာက္ အရွိန္အဝါ ေတာ္ေတာ္ၾကီးလာတဲ့ အခါ အဲဒီ့လူစုက အဲဒီ့တေယာက္ကုိ မီွခုိျပီး ကပ္စားမယ္။ အဲဒီ့နည္းက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာဆုိရင္ အေတြ႕ရဆံုး နည္းလုိ႔ေတာင္ ေျပာႏုိင္တယ္။

(၅)

ကဲ…ေရးရတာမ်ားသြားလို႔ က်ေနာ့္ လက္ေခ်ာင္းေလးေတြလည္း ေဟာဟဲေဟာဟဲ ျဖစ္ေနျပီ။ အေတြးေတြ မ်ားသြားလုိ႔ ရန္လုပ္ခ်င္သူေတြမ်ား မ်ားလာမလား။ မီဒီယာေတြက ေကာင္းက်ိဳးကုိလည္း ယူေဆာင္ေပးႏုိင္တယ္၊ မီဒီယာေတြ အေရးၾကီးတယ္ ဆိုတာလည္း လက္ခံပါတယ္။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္ ဒီ post မွာ ဆိုးတာေတြခ်ည္း ေရးလို႔ “ခင္ဗ်ားက မွ်မွ်တတ မရွိဘူး။ မီဒီယာေတြအေၾကာင္း မေကာင္းတာေတြပဲ ၾကံဖန္ေျပာတယ္။ ေကာင္းတာေတြ အက်ိဳးရွိတာေတြက်ေတာ့ မေရးဘူး။ မတရားဘူး” လို႔ ထင္ရင္ေတာ့ ေခါင္းစဥ္ကုိ ေသခ်ာ ျပန္ဖတ္ၾကည့္လိုက္ပါ။ Edward de Bono ရဲ႕ ဦးထုပ္နက္ ေဆာင္းထားဆဲ လူတေယာက္ကို ေတြ႕လိမ့္မယ္။

ေကာင္းကင္ကုိ (19, May, 2012)

ကြဲျပားေသာတူညီမွႈ

ကြယ္လြန္သြားတဲ့ ဆရာတေယာက္ရွိတယ္။

သူသင္ေပးတဲ့ပညာ က်ေနာ္လုိက္မမီေပမဲ့ အရမ္းေက်းဇူးၾကီးတယ္။

တခ်ိဳ႕ေတြက ကုိယ္စုိက္လုိ႔ ကုိ္ယ္စားရတဲ့ ခ်ိဳျမိန္မွႈအတြက္… အေကာင္အထည္မဲ့ ဘုရားသခင္ကို ပူေဇာ္ၾကတယ္။

က်ေနာ္လား?

ကြယ္လြန္သြားတဲ့ဆရာရဲ႕ ဓာတ္ပံုေလးကုိ…နံနက္တုိင္းထမင္းေကၽြးရံုေလာက္ပဲ။

(ေကာင္းကင္ကုိ)

ေျဖာင့္ခ်က္

တခါတခါက်လည္း ကိုယ့္ comfort zone ေလးထဲက မထြက္ခ်င္တာကုိပဲ တိုင္းျပည္ကုိ ခ်စ္သေယာင္ ထင္တတ္ၾကတယ္။ တကယ္က ကုိယ္စားခ်င္တာေတြ အလြယ္တကူစားႏုိင္တဲ့ေနရာ၊ ကုိယ့္ဘာသာစကားနဲ႔ အလြယ္တကူ ေျပာဆို ဆက္သြယ္ႏုိင္တဲ့ ေနရာ၊ ကုိယ့္လိုအျမင္ရွိသူေတြ မ်ားတဲ့ ေနရာကို လြမ္းၾကတာပဲ မ်ားပါတယ္။ တကယ္သာခ်စ္ရင္ ရြာေလးေတြမွာပဲ စာသင္ေပးဦး…ထမင္းေတာ့ ငတ္မွာ မဟုတ္ပါ။ Internet ေတြ iPhone ေတြ ေတာ့ ဘယ္ရေတာ့မလဲ။ အြန္လိုင္းကေန တုိင္းျပည္ကုိ ခ်စ္ျပလို႔လည္း ဘယ္ရေတာ့မလဲ။ အဲလိုတကယ္တမ္းလုပ္ျပီဆုိ ဘဝမွာ အဆင္မေျပတဲ့ ကိစၥေတြ အခက္အခဲေတြေတာ့ ရင္ဆိုင္ရမွာေပါ့ေလ။

က်ေနာ္လား။ အဲ့ေလာက္ထိ မခ်စ္ႏုိင္ေသးဘူးဆိုတာ ဝန္ခံေနစရာေတာင္ လိုမယ္ မထင္ပါ။ က်ေနာ္ လက္ရွိေနေနတဲ့ ေနရာရယ္၊ လုပ္ရပ္ေတြရယ္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သိႏုိင္ပါတယ္။  ဒါေပမဲ့ ကုိယ့္ comfort zone ေလးထဲမွာေနျပီး ကုိယ့္ကို လက္ရွိထမင္းေကၽြးေနတဲ့ ႏုိင္ငံကုိ ေနရာတကာမွာ အဆိုးျမင္ေနမွာ မဟုတ္သလို ေနရာတကာ အေကာင္းလည္း ျမင္ေနမွာ မဟုတ္ပါ။ မိခင္ႏုိင္ငံကုိေရာ လက္ရွိေနေနတဲ့ ႏုိင္ငံကုိပါ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။ စာေပျမတ္ႏုိးသူ တေယာက္အေနနဲ႔ ကုိယ့္မိခင္ ဘာသာစကာကုိလည္း အမ်ားၾကီး ပုိျပီး ထြန္းကားေစခ်င္ပါတယ္။ ကုိယ့္ကုိ ေမြးဖြားေပးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္ေဆြမ်ိဳးေတြ မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းေတြရွိတဲ့ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္စာဖတ္သူေတြ ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္ကုိ ပညာသင္ေပးတဲ့ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္ကုိ ထမင္းေကၽြးခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံျဖစ္တာမို႔ ႏုိင္ငံကုိ တိုးတက္ ေကာင္းစားေစခ်င္စိတ္လည္း ရွိပါတယ္။ လက္ရွိေနေနတဲ့ ႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ေျပာရရင္ေတာ့ ေနေနတဲ့ ႏုိင္ငံရဲ႕ဆိုးတဲ့အပုိင္းေတြကို အဆိုးအျဖစ္ ျမင္ျပီး အဆိုးေျပာမိမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ကုိယ့္မိခင္ႏုိင္ငံကုိ ခ်စ္ေၾကာင္းျပရံုသက္သက္ေတာ့ လက္ရွိေနေနတဲ့ ႏုိင္ငံကို ေက်းဇူးကန္းျပီး အရာရာတိုင္းမွာ လိုက္ျပီး အပုပ္ခ်မွာ မဟုတ္ပါ။ 
ကုိယ့္မိခင္ႏုိင္ငံရဲ႕ စာေပကုိ တတ္နုိင္သမွ် ျမတ္နုိးတယ္။ (အဲဒါက က်ေနာ့္အတြက္ တကူးတက လုပ္ေနစရာ မလိုပါ) ကုိယ့္ဇာတိစြဲေလးနဲ႔ ကုိယ့္ႏုိင္ငံကုိ ေကာင္းေစခ်င္တယ္။ ကုိယ္ေနခဲ့တဲ့ေနရာ၊ ေနာက္ေနရမယ့္ ေနရာ၊ ကုိယ့္ေဆြမ်ိဳးေတြ ရွိေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ေလးမို႔ တိုးတက္ေစခ်င္တယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေစခ်င္တယ္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ထိခုိက္ေစမယ့္ မွိႈင္းေတြ ကင္းစင္ေစခ်င္တယ္။ ကုိယ္ေမြးဖြားတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ စစ္ပြဲေတြ၊ အားၾကီးသူက အားနည္းသူကုိ အနုိင္က်င့္ျခင္းေတြ မေတြ႔ခ်င္ပါ။ တိုင္းျပည္ခ်စ္စိတ္ ဆိုတာမ်ိဳးထက္ က်ေနာ့္မွာ အဲ့လိုစိတ္မ်ိဳးပဲ ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ကုိယ့္တိုင္းျပည္ထဲ ျပန္လာျပီး အလုပ္လုပ္ဖုိ႔ ေျပာၾကတဲ့ အခါ….က်ေနာ့္ကုိယ္ က်ေနာ္ေတာ့ ဘယ္ႏုိင္ငံ ဘယ္လူမ်ိဳးအတြက္ပဲ အလုပ္လုပ္ရမယ္လုိ႔ စိတ္ကူးထားတာမ်ိဳး မရွိပါ။ အဆင္ေျပတဲ့ ေနရာမွာပဲ ေနျဖစ္မွာပါ။ ကုိယ္ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံကုိ ေကာင္းေစခ်င္သလို ကုိယ္လက္ရွိ ေနထုိင္ေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္က လူေတြအတြက္ တတ္ႏုိင္သမွ် အဆင္ေျပေအာင္ ေကာင္းေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္လုိ႔ ခံယူထားပါတယ္။ မဂၤလာတရားထဲက လိုပါပဲ။ ကုိယ္နဲ႔ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ ေနရာမွာပဲ ေနထုိင္ခ်င္ပါတယ္။ အဲလိုေနထုိင္ရင္း ကုိယ္လက္ရွိေနေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ကုိယ္ေနခဲ့ဖူးတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို တတ္ႏုိင္သမွ်ေလး အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ရင္ပဲ ေက်နပ္ပါျပီ။ တကမၻာလံုး အက်ိဳးျပဳဖုိ႔ ၊ တႏုိင္ငံလံုး အက်ိဳးျပဳဖုိ႔ ဆိုတာကေတာ့ အခုလက္ရွိ က်ေနာ့္စြမ္းအားေတြ၊ ေစတနာ အတုိင္းအတာေတြနဲ႔ မျဖစ္ႏုိင္ေသးပါ။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ့္စိတ္ထဲမွာ ဘယ္တို္င္းျပည္၊ဘယ္လူမ်ိဳးကိုမွ မုန္းတီးေနတဲ့ စိတ္မရွိျခင္း၊ အက်ိဳးယုတ္လိုေစတဲ့ စိတ္မရွိျခင္းကုိက ေက်နပ္စရာလို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ (ေကာင္းကင္ကုိ)

သူခ်စ္တဲ့သူနဲ႔ နမ္းပါေစ

သူတုိ႔ ၾကြားဝါခ်င္တဲ့ ကၠဳတၳိယအလွနဲ႔

လူေတြ လိုအပ္ေနတဲ့ ေနေပ်ာ္မွႈက

အသက္ ၁၆ႏွစ္ ေက်ာ္ေနျပီမို႔

အားလံုး ရင့္က်က္ေနျပီ။

ဒါ ျမန္မာမဆန္ဘူးလို႔ သူေျပာတဲ့အခါ

လူသားဆန္တယ္လို႔ ငါကေျပာေတာ့

သူ႔ ဝံပုေလြ ပါးစပ္

Fuse ျပတ္သလို ျဖစ္ခဲ့ရေပါ့။

သူတုိ႔ သြယ္လ်ျဖဴဝင္း ေပါင္သားမွာ

ကၽြန္တံဆိပ္ အမွတ္အသားေတြ ပါေနလို႔လား?

ေခတ္မွာပြင့္တဲ့ပန္းေတြ

ေခတ္နဲ႔အညီ လန္းပါေစ။

သူ႔ႏွႈတ္ခမ္းဟာလည္း

ႏုိင္ငံေတာ္ပုိင္ မဟုတ္တာမုိ႔

သူခ်စ္တဲ့သူနဲ႔ နမ္းပါေစ။

(ေကာင္းကင္ကုိ)

Free Thinker ကို ပံုေဖာ္ၾကည့္ျခင္း

Free Thinker ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွႈန္းကုိ က်ေနာ္တေယာက္တည္းရဲ႕ ရွႈေထာင့္ကေန ပံုေဖာ္ၾကည့္တာပါ။ 

က်ေနာ္ Facebook groups ေတြထဲမွာ ေရးျပီး တင္ခဲ့တဲ့ post ကုိ ထပ္ျဖည့္ျပီး ေရးထားတာပါ။

Free Thinker ဆိုတာက ဘာသာေရး အယူဝါဒ တခုခုနဲ႔ အေသသက္ဆုိင္ေနျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္တာ။ Free Thinker တေယာက္ဟာ အယူဝါဒေတြထဲက အစိတ္အပိုင္း မွန္သမွ်ကုိ လက္မခံဘဲ အားလံုးလိုက္ပယ္ေနတာ မဟုတ္ပါ။ တန္ဖိုးရွိတယ္လို႔ သိတဲ့ အပိုင္းကို လက္ခံျပီး တန္ဖိုးမရွိဘူးလုိ႔ သိတဲ့ အပုိင္းကို ပစ္ပယ္တာပါ။ 

အသိပညာကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့သူဆုိရင္ ဘာသာေရးေတြအျပင္ ဘာသာေရး မဟုတ္တဲ့ အယူအဆေတြထဲကပါ သင့္ေတာ္ရာကုိလက္ခံ၊ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ ထင္တာကုိ ပစ္ပယ္ပါလိမ့္မယ္။ Free thinker ဆုိတဲ့ စကားလံုးအတုိင္း သူ႔ ေရြးခ်ယ္မွႈ၊ မေရြးခ်ယ္မွႈ လက္ခံတဲ့အရာ၊ လက္မခံတဲ့ အရာေတြက အမ်ားနဲ႔ မတူေတာ့ဘဲ သူက individualist တေယာက္ ျဖစ္ေနလိမ့္မယ္။ အသိပညာမွန္သမွ်ကုိ ခ်စ္ျမတ္ႏုိးျပီး အယူဝါဒေတြ အားလံုးကုိ tool တခုခု အျဖစ္ပဲ သေဘာထားတဲ့သူေတြကို Free Thinker လို႔ ဆုိခ်င္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္ tool ကုိသံုးမယ္ဆိုတာကုိ မိမိဘာသာ ဆံုးျဖတ္ရတဲ့အတြက္ ဘဝက စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းလာမယ္။ အႏုပညာ တရပ္လိုျဖစ္လာမယ္။ ဘာသာေရးေတြရဲ႕ အယူအဆေတြဟာ ဘာသာေရး တခုထဲမွာတင္ တခုနဲ႔ တခု ခ်ိတ္ဆက္ထားတာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ တပုိင္းကုိ လက္ခံတာနဲ႔ က်န္တဲ့အပိုင္းကုိ လက္ခံလုိက္စရာမလို သလို တပုိင္းကုိ ပယ္တာနဲ႔ ေနာက္တပုိင္းကို လိုက္ပယ္စရာ မလိုပါဘူး။ အသံုးဝင္မယ့္ အပိုင္းကုိ ေရြးခ်ယ္ အသံုးခ်ယံုပါပဲ။

Free thinker ဟာ စဥ္းစားစရာေတြနဲ႔ပဲ ေပ်ာ္ေမြ႕ေနလိမ့္မယ္။ ေမးခြန္းေတြကို ေသသည္အထိ ဆက္တုိက္ ထုတ္ရင္း တတ္ႏုိင္သမွ် အသိဥာဏ္ေဘာင္ကုိ ခ်ဲ႕သြားလိမ့္မယ္။

Free thinker တေယာက္မွာ တခုခုကုိ အေသတိုက္ခုိက္စရာ တခုခုကုိ အေသကာကြယ္ေပးစရာ မရွိေတာ့ပါဘူး။ အယူအဆ တခုခုမွာ သူမၾကိဳက္တာေတြ႕ရင္ rational arguments ေတြနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္ခ်င္ ေဝဖန္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ Free thinker တေယာက္ဟာ ဘယ္အယူအဆကုိမွ အသားလြတ္ ပုတ္ခတ္မွာ မဟုတ္ပါ။ 

သူအသိပညာလုိ႔ ထင္တဲ့အပုိင္းေတြကုိေတာ့ဘယ္ဘာသာ ဘယ္အယူအဆထဲမွာ ပါေနေန ျမတ္ႏုိးလိမ့္မယ္။ Free Thinker ဆိုတာ ဘယ္ဘာသာေရးနဲ႔မွ ဆိုင္မေနနဲ႔အတြက္ ကုိယ့္ကဗ်ာကုိ ကုိယ္စပ္ရတဲ့သူ။ ကုိယ့္စာအုပ္ကို ကုိယ္ေရးေနတဲ့သူ။ ကုိယ့္ဘဝေနနည္းကုိ ျဖတ္ညွပ္ကပ္ျပီးေတာ့တဖံု၊ စဥ္းစားဆင္ျခင္ျခင္းအားျဖင့္ပါ တည္ေဆာက္ေနတဲ့သူ။

Free Thinker တေယာက္ဟာ ဘာသာေရး ထဲက ပံုျပင္လုိလို ဟာေတြကုိေတာ့ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္လုိ႔  ယံုေနမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ့ ပံုျပင္ ကုိေတာ့ အသံုးမက်တဲ့ဟာ အျဖစ္ မျမင္ဘဲ တန္ဖုိးရွိတာ အျဖစ္ျမင္မယ္။ Surrealism အနုပညာ တရပ္အျဖစ္ ျမင္ခ်င္လည္း ျမင္္မယ္။ ျပီးရင္ အေကာင္းဘက္ကေရာ အဆိုးဘက္ကေရာသံုးသပ္မယ္။ 

ဥပမာ ေဝသႏၱရာဇာတ္ေတာ္ကုိ ဆုိရင္… ပါရမီျဖည့္တဲ့ေနရာမွာ အယုတ္အလတ္အျမတ္ ေရြးမေနဘဲ လွဴရမယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕ ဒါနပါရမီ (ဒါမွမဟုတ္ တျခားပါရမီေတြ ျဖည့္မွႈဟာ) တျခားပုဂိၢဳလ္ေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကုိ မူတည္မေနဘဲ (ဥပမာ...သူေကာင္းမွ ကုိယ္ျပန္ေကာင္းမွာမ်ိဳး၊ သူေတာ္ေကာင္းကုိမွ လွဴမယ့္ဟာမ်ိဳး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ) သူေကာင္းေကာင္း မေကာင္းေကာင္း ဘယ္သူ႔ကိုမဆုိ ကုိယ္ေကာင္းမယ္ ဆုိတဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ိဳးရေအာင္ ေလ့က်င့္ဖုိ႔ သင္ခန္းစာ ေပးတာလို႔ ျမင္တယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ပါရမီျဖည့္သူဟာ ဘာကုိမွ တပ္မက္စြဲလမ္းမေနဖုိ႔ လုိတယ္လို႔ သင္ခန္းစာ ေပးခ်င္တာလို႔ ျမင္တယ္။ မဟာဇနက ဇာတ္ဆုိလည္း မဆုိင္တဲ့နတ္ေတြဆီ ရွိခုိးမေနဘဲ လက္ေတြ႕က်က် လုပ္ရင္ ေအာင္ျမင္တယ္ဆုိတာရယ္၊ ဇြဲဆုိတာ အဆံုးစြန္ထိ အဲလိုရွိရတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးရယ္ကုိ နိမိတ္ပံုနဲ႔ သင္ခန္းစာေပးတယ္လုိျမင္တယ္။ တဘက္မွာလည္း အေကာင္းခ်ည္းေတာ့ ျမင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပံုျပင္ေတြရဲ႕ ေပ်ာ့ကြက္ေတြကို လည္း စဥ္းစားမွာပဲ။ ေဝသႏၱရာဇာတ္မွာဆုိရင္ အရင္ေခတ္က လူေတြက သားသမီးကုိ ကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းအျဖစ္ သေဘာထားျပီး ရက္ရက္စက္စက္ လွဴလိုက္တယ္၊ ယဇ္ပူေဇာ္ပံု ဆန္ဆန္လုပ္လုိက္တယ္လို႔ ျမင္မယ္။ အဲဒါကလည္း အဲဒီ့ေခတ္ရဲ႕ စံနဲ႔ေတာ့ ရက္စက္မွႈ မမည္ေလာက္ဘူး။ ခုေခတ္စံနဲ႔ ဆုိရင္ေတာ့ Human trafficking ေတြ child rights ေတြနဲွ႔ ျငိေနတယ္။ အဲဒီလို ပံုျပင္ေတြကုိ ေလ့လာျခင္းအားျဖင့္ အဲဒီ့ေခတ္က စံႏွႈန္းေတြရယ္၊ စံႏွႈန္းေတြ evolution ျဖစ္လာပံုရယ္ကုိ ျမင္လာလိမ့္မယ္။ ပံုျပင္ေတြ ျဖစ္ပါေစ ဦးေတာ့ ဘယ္ဘက္က သံုးသပ္သံုးသပ္ ကုိယ့္အတြက္ စဥ္းစားေတြးေခၚစရာ ရတာက အျမတ္မုိ႔လား။  ဒါေပမဲ့ တဘက္မွာ ပံုျပင္ေတြ၊ ပံုျပင္ထဲက ငရဲေတြကုိ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္ေတြ သဖြယ္ သူ႔ကုိ တရားေသးၾကီး ေျပာလာရင္ေတာ့ ျပံဳးေနပါလိမ့္မယ္။

ပံုျပင္ကုိ တကယ္ထင္ျပီး လံုးဝ ေဖာက္ထြက္မေတြးႏုိင္ေအာင္၊ မေဝဖန္ရဲေလာက္ေအာင္ ပိတ္မိေန၊ ယံုေနရင္လည္း Free Thinker မဟုတ္ႏုိင္သလို တဘက္မွာ မင္းတုိ႔ ပံုျပင္ၾကီးက ယုတၱိမရွိဘူးဆုိတာနဲ႔ေလာက္တင္ ရပ္ေနရင္လည္း Free Thinker ဆိုတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္နဲ႔ ညီမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

Free Thinker တေယာက္ဟာ ဘာသာေရးေတြ၊ အယူအဆေတြ ဆီကေန အသိပညာေတြရတဲ့အတြက္ ဆရာဆုိတာေတာ့ ရွိတယ္။ ဆရာတေယာက္ေတာ့ မကတဲ့ သေဘာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ဆရာေျပာသမွ် ေခါင္းျငိမ့္ေနမွာ မဟုတ္ဘဲ ဆရာရဲ႕ ဟာကြက္ကုိလည္း ရွာေနလိမ့္မယ္။

Free Thinker တေယာက္အတြက္ ဘယ္လိုစာမ်ိဳးကမွ အဆိပ္မဟုတ္ဘူး။ စာေတြ အယူအဆေတြကို မစဥ္းစားဘဲနဲ႔ အလြယ္တကူ လက္ခံလိုက္မွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ ဘယ္စာကမွ သူ႔ကို အဆိပ္မသင့္ေစဘူး။

Free Thinker တေယာက္ဟာ ဘာသာေရးတိုင္းကုိ အထုိက္အေလ်ာက္ ေလးစားလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူရဲ႕ေလးစားမွႈဟာ ဘာသာေရးေတြကို ေဝဖန္ျခင္း၊ မေဝဖန္ျခင္းနဲ႔ေတာ့ သက္ဆိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာသာေရး အယူအဆ တခုခုဟာ အမွန္တရား ရွာေဖြမွႈ လမ္းမမွာ လာျပီး ပိတ္ဆို႔ေနရင္၊ သိပၸံနယ္ပယ္ကုိ က်ဴးေက်ာ္လာရင္ Free Thinker တေယာက္ဟာ ေဝဖန္မွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဝဖန္ေပမဲ့ ဘာသာေရးေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ အသားလြတ္ ပုုတ္ခတ္ဆဲဆိုမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

Free thinker တေယာက္ဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သတ္ရင္သာ အေတြးအေခၚ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏုိင္ငံေရး အေတြးအေခၚေတြ၊ အႏုပညာနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ အပါအဝင္ ေနရာအားလံုးမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေတာႏုိင္သူ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ အႏုပညာရပ္နဲ႔ ဥပမာေပးရရင္ အႏုပညာနဲ႔ ပတ္သတ္လာရင္ အႏုပညာဝါဒ အားလံုးကုိ အသံုးခ်စရာ tool ေတြ အျဖစ္ပဲ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ ဂႏၴဝင္ပံုစံမွ အႏုပညာ ဆိုတာမ်ိဳး၊ ေမာ္ဒန္၊ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ မွ အႏုပညာဆိုတာမ်ိဳး ေဘာင္ခတ္ေနမွာ မဟုတ္ပါ။ အႏုပညာေျမာက္ေရးအတြက္ နည္းစနစ္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ tool အမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ဖန္တီးသူ ပုိင္ႏုိင္သလို အဆင္ေျပသလုိ အသံုးခ်ဖုိ႔ပဲ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဂႏၴဝင္နည္းစနစ္လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ surrealism ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ tool ေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးေပါင္းစပ္ျပီး ဖန္တီးထားတာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အဓိကက ဖတ္ရွႈသူ ခံစားသူရဲ႕ စိတ္မွာ အႏုပညာေျမာက္သြားရင္ အႏုပညာလုိ႔ သတ္မွတ္လိုက္တာပါပဲ။ 

တခ်ိဳ႕ေတြ ေျပာသလို အႏုပညာကိုမွ မခံစားတတ္ရင္ လူမဟုတ္ေတာ့ သလိုလို၊ အႏုပညာ မခံစားတတ္တဲ့သူနဲ႔ စကားမေျပာခ်င္သလိုလိုေတြလည္း Free thinker တေယာက္မွာ မရွိပါ။ အဲလုိ ရွႈေထာင့္ တခုတည္းကိုၾကည့္ျပီး လူတေယာက္ကို တန္ဖုိးျဖတ္သူေတြဟာလည္း ဘာသာေရးအစြန္းသမားေတြနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ ငါတုိ႔ ကုိးကြယ္တာ ငါတုိ႔ ျမတ္ႏုိးတာကို မင္းတုိ႔ မကုိးကြယ္ မင္းတုိ႔ မျမတ္ႏုိးဘူးဆိုရင္ မွားေနတယ္လုိ႔ တဘက္သတ္ စြပ္စြဲေနတာနဲ႔ အတူတူပါပဲ။ Free thinker တေယာက္ဟာ ကုိယ္ခ်စ္ျမတ္ႏုိးတဲ့ အရာေတြကို သူမ်ားက ခ်စ္ျမတ္ႏုိးျခင္း မရွိလည္း လက္ခံႏုိင္ပါတယ္။ လူတေယာက္ကို ဘာသာေရးတခုတည္း၊ အႏုပညာ တခုတည္းကုိ ၾကည့္ျပီး ဘယ္ေတာ့မွ တန္ဖုိးျဖတ္မွာ မဟုတ္ပါ။ Free Thinker တေယာက္မွာ လူမ်ိဳးေရးအရခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း၊ ေဒသစြဲအရ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းေတြလည္း ရွိမွာ မဟုတ္ပါ။ Free thinker လူကိုလူအျဖစ္ပဲ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ 

Free thinker ဆိုေပမဲ့ အႏုအရင့္ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ကြဲေနပါလိမ့္မယ္။ အယူအဆ အေသးစိတ္ေတြလည္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ကြဲေနပါလိမ့္မယ္။ တဘက္မွာ Free thinker ဆိုတာဟာ အေတြးအေခၚေတြ relatively free ျဖစ္လို႔သာ သံုးႏွႈန္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာကမွာ အဆံုးစြန္ထိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးေခၚက်င့္သံုးခြင့္ကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ရမွာမဟုတ္တာကုိ နားလည္ပါတယ္။ (ဥပမာ… society ရဲ႕ လႊမ္းမိုးမွႈကုိလည္း တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ခံရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ ေရွးရုိးစြဲ အေတြးအေခၚေတြ၊ society မွာ အရုိးစြဲေနတဲ့ အယူအဆေတြထဲကေန ေဖာက္ထြက္ပါလိမ့္မယ္။) ပံုေသ မရွိႏုိင္ပါ။ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္လည္း မတူႏုိင္ပါ။ Free thinker ဆိုတာမွာ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚသူကုိပဲ ဆုိလိုတာပါ။ Free ျဖစ္ျခင္းနဲ႔ မွန္ျခင္းမွားျခင္းကလည္း မသက္ဆုိင္ပါ။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆံုးျဖတ္ေတြးေခၚရတဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ free thinker က မွားသြားႏုိင္ျပီး free thinker မဟုတ္သူက မွန္ခ်င္မွန္ေနပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ free thinker မဟုတ္သူရဲ႕ အမွန္အမွားဟာ သိျမင္လုိ႔ မွန္ျခင္းမွားျခင္းမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ အယူဝါဒေတြကုိ အေသလုိက္နာရာက ျဖစ္လာတာမို႔ ပညာမတိုးႏုိင္ပါ။ Free thinker ကေတာ့ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚေနသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေရွွ႕ကုိ ေျခလွမ္းေနပါတယ္။

ဘာသာေရးေတြကုိ ယံုၾကည္သူေတြ အေပၚမွာ free thinker တေယာက္အေနနဲ႔ အျမင္က…သူတို႔လည္း သူတုိ႔အတြက္ အက်ိဳးရွိမယ္ ထင္တဲ့ tool ကုိ သံုးေနတယ္လုိ႔ သေဘာထားတဲ့အတြက္ အျပစ္ေျပာစရာ မရွိပါ။ ဘာသာေရးေၾကာင့္ စိတ္ေကာင္းေမြးႏုိင္သူေတြကို ေတြ႕ရတဲ့အခါ ဝမ္းသာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ စည္းကုိေက်ာ္လာျပီး တျခားလူကုိ သူတုိ႔လက္ခံထားတဲ့ အယူအဆေတြနဲ႔ လာတိုင္းရင္ေတာ့ မၾကိဳက္ပါ။ ဘာသာေရးအတြက္ ရန္ျဖစ္ၾကတာ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ၊ မီးမ်ားမီးႏုိင္…ေရမ်ားေရႏုိင္ဝါဒနဲ႔ အႏုိင္က်င့္ၾကတာကိုလည္း မႏွစ္ျမိဳ႕ပါ။  

လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚမွႈနဲ႔ ပတ္သတ္ျပီး ကာလာမသုတ္ ဟာ ေတာ္ေတာ္နာမည္ၾကီးပါတယ္။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ေဖာ္ျပရရင္ “ေျပာသံၾကားရံုနဲ႔ အတည္မယူနဲ႔။ အစဥ္အဆက္စကားျဖစ္ရံု၊ စာအုပ္ထဲမွာ ပါရံု၊ ၾကံဆေတြးေတာလို႔ရရံု၊ ဆရာသမားစကားျဖစ္ရံု ေတြနဲ႔ အတည္မယူနဲ႔၊ မိမိကုိယ္တုိင္ သိေအာင္ၾကိဳးစား” ဆုိတဲ့ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ အမ်ားက ေျပာတတ္ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္စံထားခ်င္တဲ့ Free thinker ဆိုတာဟာ ကာလာမသုတ္ကုိေတာင္ ကာလာမသုတ္နဲ႔ ျပန္သံုးသပ္မယ့္သူမ်ိဳးပါ။ ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာအထိ ကာလာမသုတ္အေပၚ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိမွႈေတြ မွန္ကန္သလဲ၊ အဲဒါကုိ လက္ကုိင္ထားရင္ ေကာင္းက်ိဳးဆုိးက်ိဳးေတြ ဘယ္လိုရွိမလဲ ဆိုတာကအစ ျပန္သံုးသပ္မယ့္ free thinker မ်ိဳးပါ။ ကာလာမသုတ္ကုိ တခ်ိဳ႕လူေတြ အဓိပၸါယ္ဖြင့္သလုိ “ကိုယ္တုိင္သိမွ ေသခ်ာယံုရမယ္” ဆိုတာကိုလည္း ေနရာတကာမွာ လက္ကုိင္ထားဖို႔ လိုမွာ မဟုတ္ပါ။ စကားကပ္ေျပာသူေတြနဲ႔ ၾကံဳရတတ္ပါတယ္။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ကုိ လက္ခံျခင္းမ်ိဳး၊ လေပၚကုိ လူေရာက္တယ္ဆုိတာကုိ လက္ခံျခင္းမ်ိဳး၊ သိပၸံစမ္းသပ္ခ်က္ေတြကုိ လက္ခံေၾကာင္း ေျပာရင္ “မင္းကုိယ္တုိင္ သိတာလား၊ မင္းကုိယ္တုိင္ စမ္းသပ္တာလား” ဆိုျပီး ျပန္ေမးတာ မ်ိဳးနဲ႔ ၾကံဳရတတ္ပါတယ္။ စာအုပ္ေတြထဲက ဘာသာေရးေတြ၊ စာအုပ္ေတြထဲက သမုိင္းေတြကို မ်က္ေစ့မွိတ္ လက္ခံျခင္းမ်ိဳးနဲ႔၊ သိပၸံစမ္းသပ္ခ်က္ေတြကို လက္ခံျခင္းမ်ိဳးက မတူပါ။ သိပၸံစမ္းသပ္ခ်က္ေတြဟာ တိက်တဲ့ စည္းမ်ဥ္းေတြနဲ႔ အၾကိမ္ၾကိမ္ အစမ္းသပ္ခံျပီးသားမို႔၊ တိက်တဲ့ စနစ္ေတြကို ျဖတ္သန္းလာျပီးသားမို႔ အဲဒါေတြကုိ လက္ခံျခင္းနဲ႔ ဘာသာေရးေတြ တခ်ိဳ႕သမုိင္းေတြထဲက ဒ႑ာရီေတြကုိ လက္ခံျခင္းမ်ိဳးက လံုးဝမတူနုိင္ပါ။ 

Free thinker တေယာက္ဟာ သိပၸံေတြ၊ logic ေတြကို လက္ခံတယ္ဆိုေပမဲ့ သိပၸံေတြ၊ ေလာဂ်စ္ေတြရဲ႕ ေဘာင္ခတ္ထားခံရတဲ့ ရုပ္ဝါဒီ တေယာက္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ အႏုပညာေတြကို ခ်စ္ျမတ္ႏုိးသလို၊ လူသားေတြ ေကာင္းက်ိဳး..ပုိက်ယ္ျပန္႔လာရင္ေတာ့ ေလာကေကာင္းက်ိဳးကို ျဖစ္ေပၚေစမယ့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ တန္ဖိုးထားပါတယ္။ Free thinker တေယာက္ဟာ ကုိယ္ခ်င္းစာတရား+သိပၸံ+ေလာဂ်စ္+လူမွႈေရးေတြကုိ လက္ကုိင္ထားျပီး ဟန္ခ်က္ညီညီ အသံုးခ်နုိင္ဖုိ႔ လိုတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘဝမွာ ပံုေသမဟုတ္တဲ့ ေလာကဓံေတြ၊ ပံုေသမဟုတ္တဲ့ ျပႆနာေတြကုိ ရင္ဆိုင္ၾကံဳေတြ႕ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ပံုေသနည္းေတြ၊ ပံုေသနီတိေတြေတာ့ အဆင္သင့္ မရွိႏုိင္ပါ။ စမ္းတဝါးဝါးနဲ႔ပဲ တတ္ႏုိင္သမွ် ခရီးသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ 

အေပၚမွာ က်ေနာ္ေရးခဲ့တာေတြ အားလံုးကုိ က်ေနာ္ အျမဲလက္ခံက်င့္သံုးေနႏုိင္ျပီလို႔ မဆိုလိုပါ။ က်ေနာ္ ထားရွိတဲ့ စံေတြ ျဖစ္ျပီး အဲဒီ့အတိုင္း တတ္နုိင္သမွ် က်င့္သံုးေနထုိင္ ဖို႔ေတာ့ အျမဲ ၾကိဳးစားပါတယ္။ အျမဲလည္း ၾကိဳးစားေနမွလည္း ျဖစ္မယ့္အရာပါ။  (by ေကာင္းကင္ကုိ)