1984

ခရစၥမတ္ေတြ ဘယ္ႏွစ္ခါေျပာင္းေျပာင္း
သၾကၤန္ေတြ ဘယ္ႏွစ္ခါက်က်
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ၁၉၈၄ မွာ ေက်ာက္ခ်ေနဆဲ။ 

၂ နဲ႔ ၂ ေပါင္းရင္ ၄ ရတဲ့အေၾကာင္း
ကာယကံရွင္ “၄” ကေတာင္
ဘဝနဲ႔ရင္းျပီးေျပာဖုိ႔ အားမရွိေတာ့ဘူး။ 

Big Brother က ႏွိပ္စက္တာေလာက္ကို ေျပာမေနနဲ႔
အမ်ားစုမဟုတ္ရင္
ျပည္သူကပါ ျပည္သူကုိ ဆြမ္းၾကီးဝိုင္းေလာင္းေနၾကတဲ့ေခတ္။ 

အေျခခံဥပေဒရဲ႕ မ်က္ႏွာဖံုးမွာ
အာဏာရွင္စနစ္ဟာ
ဒုိရီယန္ဂေရးရဲ႕ ရုပ္ပံုလုိ
မေျပာင္းမလဲ ႏုပ်ိဳေနဆဲ။ 

ခ်စ္ၾကည္ေရးပြဲႏုိင္လို႔
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေလခၽြန္ေနတုန္းမွာ
ေရႊစြန္ညိဳဟာ
မိေထြးလိုလို႔ ဝဲေနတုန္း။

 ေကာင္းကင္ကို (ဒီဇင္ဘာ ၂၅)

 Ref: George Orwell ရဲ႕ 1984
The New Yorker ရဲ႕ So Are We Living in 1984? ေဆာင္းပါး
Oscar Wilde ရဲ႕ The Picture of Dorian Gray

Gender Discrimination နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔

ကမၻာေပၚမွာ (ေယဘုယ်အားျဖင့္) အမ်ိဳးသမီးေတြ တန္းတူ အခြင့္အေရး မရေသးဘူး။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တစ္ဆင့္ႏွိမ္ခံေနရတယ္ ဆိုတာက အရွိတရား။ အဲဒီအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ၾကတာ၊ အဲဒါ ပေပ်ာက္ေရး အတြက္ “နည္းလမ္းမွန္မွန္” နဲ႔ ၾကိဳးစားၾကတာကုိ အျပည့္အဝ ေထာက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ိဳးသမီးဝါဒီ အမည္ခံထားသူေတြရဲ႕ အေျပာေတြ၊ လုပ္ရပ္ေတြနဲ႔ ပတ္သတ္လာရင္ေတာ့ ေထာက္ခံတဲ့ အပုိင္းေရာ၊ မေထာက္ခံတဲ့ အပုိင္းပါ ရွိတယ္။

ကၽြန္ေတာ္ အဓိက ေျပာခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြက

(၁)
 ေယာက်ာ္းေတြ အကုန္လံုးကုိ သိမ္းၾကံဳး မေကာင္းေျပာတာ။ ဥပမာ “ေယာက်ာ္းမ်ားက ေဖာက္ျပားတတ္တယ္” ဆိုတာမ်ိဳး။ တကယ္ကေတာ့ ေယာက်ာ္းထဲမွာေရာ၊ မိန္းမထဲမွာပါ ေဖာက္ျပားတဲ့သူေတြ ရွိမယ္။ ထားပါေတာ့ ေယာက်ာ္းေတြက ေဖာက္ျပားတဲ့ ရာခုိင္ႏွႈန္းပုိမ်ားတယ္ပဲ ထားပါဦး။ ရာခုိင္ႏွႈန္း တကယ္မ်ားေနတယ္ ဆုိရင္ေတာင္.... ရာခုိင္ႏွႈန္းမ်ားတုိင္း အကုန္သိမ္းၾကံဳးေျပာျခင္းဟာ ခြဲျခားဆက္ဆံမွႈေတြ ျဖစ္လာေစတဲ့ အဓိက တရားခံပဲ။ ဥပမာ... ထိပ္တန္း သိပၸံပညာရွင္ ရာခုိင္ႏွႈန္းမွာ ေယာက်ာ္းမ်ားတာ၊ ထိပ္တန္း အေတြးအေခၚပညာရွင္ေတြမွာ ေယာက်ာ္းမ်ားတာကုိ ၾကည့္ျပီး မိန္းမေတြဟာ ေယာက်ာ္းေတြထက္ ညံ့တယ္လို႔ ေကာက္ခ်က္ မခ်သင့္သလုိေပါ့။

လိင္ခြဲျခား ဆက္ဆံျခင္း၊ racist ျဖစ္ျခင္း.... အဲဒါေတြမွာ ရာခုိင္ႏွႈန္းလုိ pattern ေတြကုိၾကည့္ျပီး stereotype သေဘာထားေတြ ေပၚလာၾကတာ။ လူတစ္ေယာက္ကုိ လူလို႔ပဲ ျမင္ႏုိင္ေအာင္ ၾကိဳးစားသင့္တယ္။

လူတစ္ေယာက္က ေဖာက္ျပန္ေနတာလို႔ မျမင္ဘဲ၊ လူတစ္ေယာက္က အတင္းေျပာေနတာလို႔ မျမင္ဘဲ .... ေယာက်ာ္းေတြ ေဖာက္ျပန္ေနတာ၊ မိန္းမေတြ အတင္းေျပာေနတာလုိ႔ ျမင္ျပီဆုိရင္ ခင္ဗ်ားကုိယ္တိုင္က စျပီး ခြဲျခား ဆက္ဆံတဲ့သူ ျဖစ္သြားျပီ။

 (၂)

တခ်ိဳ႕ ကိစၥေတြမွာ reality ကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳျပီး အတင္းလုပ္ခ်င္ၾကတာ။

ဥပမာ... အကုန္လံုး အတင္းၾကီး လိုက္ညွိေၾကးဆိုရင္ ေဘာလံုးအသင္း တစ္သင္းမွာ က်ား/မ ဆိုတာေတြကို ေဖ်ာက္ျပီး ... လူ ၁၁ ေယာက္ရွိရင္ ျပီးေရာ... က်ားျဖစ္ျဖစ္ မျဖစ္ျဖစ္ တန္းတူ ကန္ၾကပါေစ... ဆို အလုပ္ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါမွမဟုတ္ က်ား/မ အသင္းမခြဲဘဲ တစ္သင္းမွာ မ ေျခာက္ေယာက္၊ က်ားငါးေယာက္ ရွိရမယ္ဆုိျပီး ဇြတ္အတင္း balance လုပ္ေနရင္လည္း ေကာင္းမွာ မဟုတ္ဘူး။ တကယ္လုပ္သင့္တာက အမ်ိဳးသမီး အသင္းေတြကုိလည္း လူေတြက တန္းတူ တန္ဖိုးထား အားေပးလာေအာင္၊ အမ်ိဳးသမီးအသင္းက အမ်ိဳးသမီးကစားသမားေတြ... အမ်ိဳးသားေတြနည္းတူ တန္းတူလစာမ်ိဳး ရလာေအာင္ ၾကိဳးစားရမွာ (ဒါက ဥပမာ ေပးရံု သက္သက္ပါ။ ေဘာလံုးကိစၥမွာ အဲလုိ အတင္းၾကီး လုိက္ညွိေနတဲ့သူလည္း မရွိပါဘူး)

တခ်ိဳ႕မိန္းမေတြဟာ ေယာက်ာ္းေတြထက္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာမွာ သန္စြမ္းျပီး ေယာက်ာ္းတစ္ေယာက္ကုိ အလဲထုိးပစ္ႏုိင္တာမ်ိဳးေတြ ရွိခ်င္ရွိမယ္။ ဒါေပမဲ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ ကြာျခားမွႈ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အရွိတရားကုိေတာ့ လက္ခံရမွာေပါ့။ မတူဘဲ ကြဲေနတာကုိ ေနရာတကာ အကုန္တူတယ္ ဆုိျပီး သြားလုပ္လို႔ မရဘူး။

 တကယ္လုပ္သင့္တာက ... မိန္းမေတြက... ေယာက်ာ္းေတြထက္ ပုိစြမ္းတဲ့ ေနရာေတြလည္း အမ်ားၾကီး။ အဲဒီ က႑မ်ိဳးေတြကုိ၊ အဲဒီအပုိင္းမ်ိဳးေတြကုိလည္း တျခား က်ားေတြၾကီးစုိးေနတဲ့ က႑ေတြ နည္းတူ တန္ဖိုးထားေရး ၾကိဳးစားသင့္တယ္လို႔ ထင္တယ္။

 (၃)

 အခြင့္အေရး နဲ႔ အတူ တာဝန္ယူမွႈပါ ကပ္ပါလာမွာ။ သဘာဝအရ ရုပ္ပုိင္းဆိုင္ရာအရ အားနည္းတဲ့ က႑ေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကုိ ဦးစားေပးတာ၊ lady first လုပ္တာကုိ လက္ခံေပမဲ့ .... ေနရာတကာမွာ အသာစီးလိုခ်င္ရင္က် အားနည္းေၾကာင္း ေထာက္ခံသလို ျဖစ္သြားမွာ။

 ဥပမာ... က်န္းက်န္းမာမာ သန္သန္စြမ္းစြမ္း အသက္ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ ေနရာမရဘဲ ရပ္ျပီး စီးေနရတယ္ ဆိုပါစို႔။ တကယ္ဆုိရင္ က်ားေတြဟာ အဲဒီ အမ်ိဳးသမီးကို လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အရ မေစာ္ကားဖုိ႔ဘဲ လိုတယ္။ ေနရာထျပီး ဖယ္ေပးစရာ မလိုဘူး။ ႏုိ႔မုိ႔ဆုိရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အားနည္သူ အသြင္ ေဆာင္သြားမယ္။ (ဒါေပမဲ ့လက္ေတြ႕မွာေတာ့ လိင္ပုိင္းဆိုင္ရာ အသားယူခ်င္တဲ ့က်ားေတြ ရွိေတာ့ ေနရာ ဖယ္ေပးလိုက္ပါ ။ အဲဒါက အမ်ိဳးသမီးေတြ အားနည္းလို႔ မဟုတ္ဘူး။ မေကာင္းတဲ့ေကာင္ေတြ ရွိေနလုိ႔ အေျခအေနအရ ကူညီလိုက္တဲ့ သေဘာ)

ျပီးေတာ့ ... လူေတြကို ေအတီအမ္စက္လို သေဘာမထားပါနဲ႔။ အေခ်ာင္လိုခ်င္စိတ္မ်ိဳး မထားပါနဲ႔။ gold digger မလုပ္ပါနဲ႔။ အဲ... အဲလုိလုပ္တဲ့သူေတြကေတာ့ ရွိမွာပဲ။ အဲလုိလုပ္ေနရင္လည္း က်ားေတြက လုပ္ေနတယ္၊ မ ေတြက လုပ္ေနတယ္လို႔ တရားေသ သေဘာမထားပါနဲ႔။

(၄) ဘယ္ကိစၥမဆို ကုိယ္ေသခ်ာမသိေသးဘူးဆိုရင္.....တစ္ခုခုျဖစ္တိုင္း “မ” ေတြပဲ အျမဲမွန္တယ္၊ က်ား ေတြပဲ အျမဲမွန္တယ္ ဆိုတဲ့ ေကာက္ခ်က္ မဆြဲပါနဲ႔။ အခြင့္ၾကံဳတုန္း မတူတဲ့ လိင္ကုိ ေဆာ္လုိက္မယ္ ဆိုတဲ့ စိတ္မ်ိဳး မထားပါနဲ႔။

 (၅)
အမ်ိဳးသမီးဝါဒီ ျဖစ္တိုင္း ယဥ္လပ္ကို ေထာက္ခံစရာ မလုိဘူး။ ႏုိင္ငံေရးမွာ .... ကုိယ္က အမ်ိဳးသမီးဝါဒီ တစ္ေယာက္ျဖစ္ရံုနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ကို ေထာက္ခံစရာ မလိုဘူး။ ဒီလိုပဲ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ရံုနဲ႔ မစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေလာက္ဘူး ဆုိျပီး မႏွိမ္သင့္ဘူး။ စြမ္းေဆာင္ျပသြားတဲ့ သူေတြ အမ်ားၾကီး။

(၆)
ဘယ္ ေယာက်ာ္းတစ္ေယာက္မွ ေယာက်ာ္းတိုင္းကုိ ကုိယ္စားမျပဳသလုိ ဘယ္မိန္းမ တစ္ေယာက္မွလည္း မိန္းမတိုင္းကုိ ကုိယ္စားမျပဳဘူး။
 ေကာင္းကင္ကုိ (၁၁ ဒီဇင္ဘာ - ၂၀၁၅)
 Facebook မွာ အရင္တင္ခဲ့တဲ့ ပုိ႔စ္ပါ။