Sunday, December 1, 2024

ပညာ

 ပညာ နဲ့ ပတ်သတ်ပြီးတော့ အကြော်သည် အမျိုးသမီးကို ပြန်ချေပကြတာမှာလဲ...... ငွေတို့၊ ဝင်ငွေကောင်းတဲ့ အလုပ်တို့နဲ့ ပြန်ချေပကြတာတွေတော်တော်များများကလည်း ..... အဲဒီ အကြော်သည်ရဲ့ အတွေးအမြင်နဲ့ တကယ်တော့ အတူတူပဲ။ ပညာနဲ့ ငွေပိုရှာလို့ ရကြတာတို့၊ အင်ဂျင်နီယာ တယောက်က အချိန်မရွေး အကြော်ရောင်းလို့ ရပြီး၊ အကြော်သည်က အချိန်မရွေး အင်ဂျင်နီယာ ထလုပ်လို့ မရဘူးဆိုတာတွေ။ 

ပညာကို ငွေ သို့မဟုတ် အလုပ်အကိုင်နဲ့ပဲ ဆက်စပ်လိုက်ကြတာ။ ဒီခေတ်ကမ္ဘာကြီးကိုက အဲလိုဖြစ်နေတာ။ ပညာရှာတာဟာ အလုပ်အကိုင်ရဖို့ ခွေးသွားစိပ်လေးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်အဖြစ် ပညာရဲ့ သဘောသဘာဝက သေးသိမ်သွားတာ။

ကျနော် ခဏခဏ ဥပမာ ပေးဖူးတဲ့ ပိုက်သားဂိုးရပ်စ်တို့ အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုမှုအရဆိုရင်တော့ ..... သူက ပညာရှာခြင်းကို အိုလံပစ်ပွဲနဲ့ နှိုင်းပြီး ဥပမာ ပေးတယ်။ အိုလံပစ်ပွဲကို လာသူ သုံးမျိုးသုံးစားရှိတယ်တဲ့။ ပထမ တမျိုးက အိုလံပစ်ပွဲမှာ ဈေးလာရောင်းတဲ့သူတွေ။ ငွေရှာဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ (အလုပ်အကိုင်ရဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ပေါ့)။ နောက်တမျိုးကကျ လာပြိုင်သူတွေ။ အဲဒါကျ နာမည်အတွက်၊ ဂုဏ်သိက္ခာအတွက်ပေါ့။ ပိုက်သာဂိုးရပ်စ်က အဲဒီနှစ်မျိုးက သဘောမကျဘူး။ နောက်ဆုံး အမျိုးအစားကတော့ အိုလံပစ်ပွဲမှာ လေ့လာဖို့သက်သက်။ (အဲဒါက ..... လောကဓမ္မ သို့မဟုတ် တန်ဖိုးရှိတဲ့အရာတွေကို လေ့လာရုံသက်သက်။ လောက သို့မဟုတ် တခုခုကို လေ့လာဖို့ပါ။ အတွေးအခေါ် ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်၊ သင်္ချာဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်၊ ဂီတဖြစ်ရင် ဖြစ်မယ်၊ natural philosophy (သိပ္ပံ) ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်) ဒါပေမယ့် ငွေရဖို့နဲ့ နာမည်အတွက် မဖြစ်ရဘူး။ အလုပ်အတွက် မဖြစ်ရဘူးပေါ့။ ယူကလစ်ကလည်း ..... Geometry သင်ရင် ဘာရမှာလဲ မေးတဲ့ချာတိတ်ကို 3 pence ပေးလိုက်စမ်းလို့ အရွဲ့တိုက်ပြီး ပြောဖူးတယ်။ 

ငယ်ငယ်က ကရာတေးသင်တန်းမှာ ကရာတေးဆရာဆီကို သင်တန်းပြီးရင် ဘာရမှာလဲဆိုတဲ့ သင်တန်းသားကို ဆရာက ကြိတ်ပြီး ပြုံးဖူးတယ်။ ဝါသနာအရ သူ သင်ပေးနေတာ။ ဘာမှလုပ်စားလို့ မရဘူးလေ။ 

လင်းသိုက်ညွန့်ဆိုလည်း ဒါကြောင့် အပေါင်းအနုတ်အမြောက်အစား တတ်ရင် ရပြီလို့ ပြောတာ။ အလုပ်အကိုင်နဲ့ ငွေအတွက်ပဲ ဆိုရင်တော့ သူပြောတာ မမှားဘူးပေါ့။ 

ဒီတော့ ပြန်ချုပ်ရရင် မြန်မာမှာတင်မက ကမ္ဘာမှာပါ ပညာကို အလုပ်တို့ ဝင်ငွေတို့နဲ့ပဲ အများစုက ဆက်စပ်လိုက်တာ။ အဲဒါကို အပြစ်ပြောချင်တာလည်းမဟုတ်။ ကမ္ဘာကြီးကိုက ခေတ်ကြီးကိုက အဲလိုဖြစ်နေတာကိုး။ အကြော်သည်ကိုလည်း အပြစ်ပြောစရာမရှိသလို အကြော်သည်ကို ပြန်ချေပတဲ့နေရာမှာ ဝင်ငွေတွေ၊ အလုပ်တွေနဲ့ ပြန်ချေပသူတွေကိုလည်း အပြစ်မပြောချင်ပါဘူး။ အဲဒီ စနစ်ကြီး အဲဒီ ကမ္ဘာ့ပညာရေးကြီးကို မကြိုက်တာပဲ ရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံကတော့ ပိုဆိုးတာပေါ့။

ရှင်သန်ရပ်တည်ဖို့က တအားကို ခက်ခဲလာတယ်။ ဒီတော့ ပညာဆိုပြီးရှာတဲ့နေရာမှာ ငွေ သို့မဟုတ် အလုပ်ကို ဦးစားပေးလာရတာ မဆန်းဘူး။ ဘဝ လိုအပ်ချက်ပဲ။ ပညာကို ချစ်မြတ်နိုးမှုနဲ့ သင်ယူတာမျိုး မဟုတ်တော့ဘူး။ survival အတွက်ရုန်းကန်ဖို့ tool တခုလို ဖြစ်လာတယ်။ 

ကိုယ်ကိုယ်ုတိင်လည်း အဲဒါကို မကျော်နိုင်ဘူး။ ကျော်ရင် ငတ်တာကိုး။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ကတော့ ပညာဆိုတာ ဘယ်လိုဖြစ်သင့်တယ်၊ ပညာသည် ပညာအတွက်ဆိုတာမျိုး ဖြစ်စေချင်တယ်။ ပညာဟာ ငွေတို့၊ အလုပ်တို့၊ လက်တွေ့အသုံးချနိုင်မှု တခုခုတို့နဲ့ မဆက်စပ်ပဲကို intrinsic value တခုခု ရှိပြီးသာလို့ မြင်တယ်။ သင်္ချာဖြစ်ဖြစ်၊ ဂီတဖြစ်ဖြစ်၊ philosophy ဖြစ်ဖြစ်၊ ချက်ပြုတ်တဲ့ ပညာရပ်ဖြစ်ဖြစ် (အဲဒါက အသုံးချလို့လည်း ရတယ်ဆိုပေမယ့်) အသုံးမချဘဲနဲ့ကို တန်ဖိုးတရပ် ရှိပြီးသားလို့ကို မြင်တယ်။ 

ဒါပေမယ့် ရပ်တည်ရေးအတွက်၊ အလုပ်အကိုင်အတွက် တအားရုန်းကန်နေကြရတော့ လူတွေဟာ အလုပ်အတွက် မလိုအပ်ရင် ပညာကို အချိန်ပေးပြီး မလေ့လာဖြစ်ကြတော့ဘူး။ အဲဒါက အများစုအတွက် အရှိတရားပဲ။ အဲဒါကို လွန်ဆန်ရင် ငတ်ကြရတာများတယ်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာပြည်မှာပေါ့။ ဒီတော့ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်လည်း မလွန်ဆန်နိုင်ဘူး။

ဒီတော့ ငွေနဲ့ပဲ ဆက်စပ်စဉ်းစားတဲ့ အကြော်သည် ကိုလည်း အပြစ်မတင်ချင်သလို၊ ငွေနဲ့ပဲ အလုပ်နဲ့ပဲ ဆက်စပ် ချေပသူတွေကိုလည်း အပြစ်မတင်ချင်ဘူး။ ကိုယ်တိုင်ကိုယ်က အဲ့စနစ်ကြီးထဲမှာ မျောနေတာမို့။ ဒါပေမယ့် ကိုယ်ကတော့ ရုန်းသာမထွက်နိုင်ပေမယ့်၊ မျောနေပေမယ့် ပိုက်သာဂိုးရပ်စ်ရဲ့ ပညာအပေါ် အမြင်ကို သဘောကျသူ၊ အဲဒီအမြင်ရဲ့ အနှစ်သာရကို သိသူဆိုတော့ ဒီတိုင်း သာမန်မျှောလိုက်သူတွေနဲ့ စာရင် စိတ်ဆင်းရဲရတယ်။ ပိုက်သာဂိုးရပ်စ်တို့အတိုင်း လိုက်မလုပ်နိုင်လို့။ လိုက်လုပ်ဖို့ အချိန်မရလို့ပေါ့။ အငတ်ခံရဲတဲ့ သတ္တိမရှိသေးလို့ပေါ့။ (ဒါတောင် ကိုယ်ဝါသနာပါတာတွေထဲက တချို့ကို နည်းနည်းဖြစ်ဖြစ် လုပ်နိုင်လိုက်သေးပါတယ်။ ခက်တာက ဝါသနာပါတဲ့ လိုင်းတွေများနေလို့)

မောင်သစ်ဆင်းရဲ့ ကျိန်စာဆိုတဲ့ ဝတ္တုတိုကိုတောင် သတိရမိတယ်။ အဖေက ဆရာဝန် ဆိုပေမယ့် ငွေရမယ့် အလုပ်မလုပ်။ သုတေသနပဲ လုပ်တာ။ အဲ့ကျ မွဲတာပေါ့။ အဲဒီမှာ တရက် သူ့သားက ကဗျာရေးတော့ သူ့အဖေက သူ့သားကို အဲဒီထဲ နစ်မွမ်းမသွားစေချင်ဘူး။ အဲဒီမှာ သူ့သားနဲ့ အပြန်အလှန် စကားများကြတော့ သားဖြစ်သူက အဖေ သူတို့လို ငယ်ခဲ့ဖူးလားတဲ့။ သဘောကတော့ သူတို့လို ကျန်တာဘေးချိတ်ပြီး passion နောက်ပဲ ပြင်းပြင်းပြပြ လိုက်ဖူးလား ဆိုတဲ့သဘောပေါ့။ အဲဒီမှာ အဖေဖြစ်သူက ဝုန်းခနဲထပြီး ငယ်ဖူးတယ်ကွဆိုပြီး နံရံမှာ ဂုဏ်ပြုလွှာကို မှန်ဘောင်သွင်းထားတဲ့ ဟာကို လက်သီးနဲ့ ထိုးခွဲလိုက်ရော။ သွေးထွက်သံယိုတွေဖြစ်သွားတာပေါ့။ ပြီးတော့ ပြန်ပြောလိုက်တဲ့ စကားက "“ဒါပါပဲ- သား၊ တကယ်တမ်း အဆုံးရှုံး အစွန့်လွှတ် မခံနိုင်ဘဲနဲ့ ဘာကိုမှ မစွန့်စား ပါလေနဲ့” တဲ့။ 

ကောင်းကင်ကို